Rau họ cải từ lâu được đánh giá là nhóm thực phẩm có giá trị sinh học cao nhờ khả năng chống oxy hóa, kháng viêm và hỗ trợ cơ thể loại bỏ độc tố.
Trong một chương trình tư vấn sức khỏe mới đây, bác sĩ thận học Hồng Vĩnh Tường đã dẫn chứng trường hợp đáng chú ý của một bệnh nhân nữ 60 tuổi, người duy trì thói quen ăn rau họ cải mỗi ngày và có kết quả hồi phục ấn tượng trong suốt 10 năm sau điều trị ung thư thận giai đoạn sớm.
Theo bác sĩ đến từ Trung Quốc, trước khi được chẩn đoán bệnh, bệnh nhân thường xuyên bị viêm đường tiết niệu tái phát, trung bình 6-7 lần/năm. Mỗi đợt bệnh kéo dài với cảm giác nóng rát khi đi tiểu, đôi khi xuất hiện máu.
Xét nghiệm nước tiểu cho thấy lượng bạch cầu tăng nhưng không phát hiện vi khuẩn đặc hiệu. Để tìm hiểu nguyên nhân sâu hơn, bác sĩ chỉ định siêu âm và phát hiện khối u kích thước 1,5 cm tại thận, nghi ung thư. Kết quả giải phẫu bệnh sau phẫu thuật xác nhận đây là ung thư biểu mô tế bào thận ở giai đoạn sớm.
Sau điều trị, bệnh nhân được khuyến khích thay đổi chế độ sinh hoạt, tăng cường rau quả, đặc biệt là nhóm rau họ cải như súp lơ, cải xanh, cải xoăn, bông cải xanh hay cải thảo.
Bà duy trì lượng rau ổn định mỗi ngày, kết hợp hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và sinh hoạt điều độ. Suốt 10 năm theo dõi, bệnh không tái phát và tình trạng viêm đường tiết niệu cũng gần như biến mất. Bác sĩ Hồng cho biết sự thay đổi này mang lại kết quả tích cực hơn cả kỳ vọng ban đầu.
Vì sao rau họ cải được xem là “lá chắn ung thư”?
Nhóm rau họ cải (cruciferous vegetables) chứa nhiều glucosinolate - hợp chất khi phân giải sẽ tạo ra các hoạt chất sinh học giúp hỗ trợ cơ thể chống lại các yếu tố gây ung thư. Theo bác sĩ Hồng, có 5 cơ chế quan trọng giúp nhóm rau này được các chuyên gia dinh dưỡng và ung thư học khuyến nghị:
Khả năng chống viêm - chống oxy hóa mạnh
Hợp chất sulforaphane có trong rau họ cải kích hoạt đường dẫn Nrf2, giúp cơ thể tăng khả năng tự bảo vệ trước tổn thương tế bào. Đồng thời, sự ức chế NF-κB, yếu tố liên quan đến viêm mạn tính, giúp giảm nguy cơ hình thành bệnh lý ác tính.
Tăng cường giải độc
Rau họ cải hỗ trợ kích hoạt enzyme pha II, giúp cơ thể chuyển hóa và đào thải các chất độc, giảm tác động của tác nhân gây ung thư.
Ức chế sự phát triển của tế bào ung thư
Nhiều hợp chất trong nhóm thực phẩm này đã được chứng minh có khả năng làm chậm chu kỳ tế bào và thúc đẩy quá trình tự chết của tế bào bất thường.
Giảm hình thành mạch máu nuôi khối u
Một số isothiocyanate có tác dụng cản trở quá trình tạo mạch, khiến tế bào ung thư khó phát triển.
Ảnh hưởng đến cơ chế điều hòa gene và biểu sinh
Sulforaphane có khả năng ức chế enzyme HDAC và tác động lên quá trình methyl hóa DNA, góp phần ngăn chặn những thay đổi dẫn đến ung thư.
Các cơ chế này đã được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu thực nghiệm và tổng quan khoa học.
Cách ăn có lợi nhất cho sức khỏe
Chuyên gia khuyến nghị nên ăn đa dạng các loại rau họ cải để thu nhận nhiều nhóm glucosinolate khác nhau. Hấp nhẹ từ 1-3 phút là phương pháp giữ được nhiều enzyme myrosinase, yếu tố quan trọng để tạo sulforaphane.
Việc nấu quá lâu hoặc xào ở nhiệt độ cao có thể làm giảm hiệu quả. Nếu món ăn phải chế biến kỹ, có thể bổ sung một lượng nhỏ rau họ cải sống để tăng sinh hoạt chất có lợi.
Không có khuyến cáo cố định về lượng ăn, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy chế độ gồm 3-5 khẩu phần rau/ngày, trong đó có ít nhất một khẩu phần rau họ cải, có thể mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe.
Bác sĩ Hồng nhấn mạnh, rau họ cải rất tốt nhưng không thể thay thế cho lối sống lành mạnh, kiểm soát bệnh nền và khám định kỳ. “Sức khỏe là kết quả của lựa chọn mỗi ngày”, ông nói.
Xem thêm: Người đàn ông 60 tuổi ăn thịt bò mỗi ngày, đi khám sức khỏe khiến bác sĩ phải thốt lên 1 câu
