Một câu chuyện được chia sẻ trên chương trình tư vấn sức khỏe trực tuyến gần đây đã khiến nhiều người không khỏi xót xa. Bác sĩ Chang Xuri, chuyên gia tiêu hóa tại một bệnh viện, nghẹn ngào khi nhắc lại trường hợp nữ sinh 15 tuổi tử vong vì ung thư đại trực tràng giai đoạn cuối.
Theo bác sĩ, đây là bệnh nhân trẻ tuổi nhất mà bà từng điều trị mắc căn bệnh này, và cũng là trường hợp để lại nhiều day dứt nhất. Điều khiến bác sĩ trăn trở không chỉ là độ tuổi quá nhỏ của bệnh nhân, mà còn bởi hàng loạt dấu hiệu bất thường đã xuất hiện từ rất sớm nhưng bị bỏ qua.
Suốt hơn một năm, bệnh nhân phải sống chung với tình trạng tiêu chảy kéo dài, đầy hơi, đau bụng, thậm chí đi ngoài ra máu. Tuy nhiên, tất cả đều bị giấu kín cho đến khi cơn đau dữ dội khiến em ngất xỉu tại trường học. Khi được đưa đến bệnh viện, khối u đã di căn, cơ hội điều trị hầu như không còn. Nữ sinh ra đi khi tuổi đời mới chỉ vừa bắt đầu.
Chủ quan với “tín hiệu cầu cứu” của cơ thể
Theo lời kể của bác sĩ, cô gái trẻ không dám nói với gia đình vì sợ bị trách mắng. Em hiểu rõ rằng những rối loạn tiêu hóa mình gặp phải có liên quan trực tiếp đến thói quen ăn uống thiếu kiểm soát.
Trong nhiều năm, cuộc sống của nữ sinh này gắn liền với đồ ăn nhanh, thức ăn đặt qua ứng dụng và những bữa ăn thất thường. Các món yêu thích của bệnh nhân này chủ yếu là đồ chiên rán, nướng cay, nhiều dầu mỡ và đường như gà rán, mì cay, thịt nướng, khoai tây chiên, nước ngọt có ga, trà sữa.
Nữ sinh thường xuyên ăn khuya, bỏ bữa chính, ăn theo cảm xúc thay vì theo giờ giấc cố định. Thói quen này kéo dài trong bối cảnh áp lực học tập lớn và việc thức khuya thường xuyên, khiến cơ thể ngày càng suy kiệt mà không hay biết.
Vì sao ăn uống tùy tiện làm tăng nguy cơ ung thư?
Các chuyên gia cho biết, thực phẩm chiên rán và nướng ở nhiệt độ cao có thể tạo ra nhiều hợp chất độc hại như hydrocarbon thơm đa vòng và amin dị vòng. Khi đi vào cơ thể, những chất này tích tụ tại đường tiêu hóa, gây tổn thương niêm mạc đại tràng và làm tăng nguy cơ biến đổi ác tính của tế bào.
Bên cạnh đó, chế độ ăn giàu chất béo bão hòa kích thích cơ thể tiết nhiều acid mật. Dưới tác động của vi khuẩn đường ruột, acid mật có thể chuyển hóa thành các chất gây độc, làm viêm niêm mạc ruột kéo dài.
Việc tiêu thụ quá nhiều đường còn khiến insulin và yếu tố tăng trưởng IGF-1 tăng cao. Đây là hai yếu tố được chứng minh có liên quan đến sự phát triển của tế bào ung thư đại trực tràng.
Bác sĩ cảnh báo, ung thư đại trực tràng đang có xu hướng trẻ hóa rõ rệt. Những biểu hiện như rối loạn tiêu hóa kéo dài, đau bụng âm ỉ, thay đổi thói quen đại tiện, phân nhỏ, táo bón xen kẽ tiêu chảy, đi ngoài ra máu, sụt cân không rõ nguyên nhân… tuyệt đối không nên xem nhẹ, đặc biệt ở người trẻ.
Ăn uống sao cho tốt sức khỏe?
Từ câu chuyện đau lòng trên, các chuyên gia khuyến nghị xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh càng sớm càng tốt. Trước hết, cần duy trì bữa ăn đúng giờ, đủ ba bữa mỗi ngày, hạn chế ăn khuya. Thực đơn nên ưu tiên rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, vốn là những thực phẩm giàu chất xơ giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru và giảm thời gian chất thải lưu lại trong ruột.
Bên cạnh đó, nên giảm tối đa đồ chiên rán, nướng cháy, thức ăn nhanh, đồ uống nhiều đường. Thay vào đó là các phương pháp chế biến lành mạnh như luộc, hấp, áp chảo ít dầu. Uống đủ nước, hạn chế nước ngọt có gas và trà sữa cũng là yếu tố quan trọng.
Cuối cùng, việc lắng nghe cơ thể và đi khám sớm khi có dấu hiệu bất thường là chìa khóa để phòng ngừa bệnh tật. Ung thư không chừa một ai, kể cả người trẻ. Chủ động thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt chính là cách bảo vệ sức khỏe lâu dài và bền vững nhất.
Xem thêm: Cụ bà sống thọ hơn 110 tuổi có thói quen ăn một món, ở Việt Nam bán nhiều
