Bữa sáng được xem là "bước đà" cho năng lượng và sự tỉnh táo suốt ngày dài. Một bữa sáng đầy đủ dinh dưỡng không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh mà còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng, cải thiện tâm trạng và tăng cường khả năng tập trung.
Tuy nhiên, chọn thực phẩm cho bữa sáng không đúng cách lại có thể khiến mọi lợi ích này "đổ sông đổ biển". Không ít món ăn quen thuộc tưởng chừng vô hại thực ra đang âm thầm gây hại cho sức khỏe, thậm chí chẳng kém gì việc bỏ bữa sáng.
Dưới đây là 5 món ăn sáng phổ biến nhưng được chuyên gia cảnh báo là không nên dùng thường xuyên nếu không muốn "đầu độc" cơ thể mỗi ngày:
1. Mì ăn liền
Một trong những điểm thu hút của mì ăn liền là giá rất rẻ, chỉ mất 1-2 phút để nấu và lượng calo được tìm thấy trong các sản phẩm này chỉ tầm 142 calo/100g. Chính vì sự tiện dụng của mì ăn liền mà nhiều người lạm dụng và thường xuyên sử dụng.
Món ăn này tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Mì ăn liền khiến hệ tiêu hóa phải làm việc căng thẳng để nghiền nát các sợi mì, đồng thời làm ảnh hưởng đến lượng đường trong máu và insulin. Các chất bảo quản như BHA và TBHQ, vốn giúp mì giữ được lâu, có thể tích tụ trong cơ thể, gây ung thư, hen suyễn, stress hay tiêu chảy nếu tiêu thụ lâu dài.
Ngoài ra, mì gói còn chứa nhiều chất béo bão hòa, giá trị dinh dưỡng thấp và natri dư thừa, góp phần gây béo phì, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, đái tháo đường và thậm chí đột quỵ nếu tiêu thụ thường xuyên.
2. Bánh mì kẹp thịt, xúc xích
Nhiều người coi bánh mì kẹp thịt là bữa sáng nhanh gọn, cung cấp năng lượng tức thì. Thế nhưng, phần lớn bánh mì thương mại được làm từ bột mì tinh luyện, gần như không còn chất xơ, khiến đường huyết tăng nhanh sau khi ăn. Phần nhân như xúc xích, thịt nguội hay pate chứa nhiều muối, chất béo bão hòa, calo cao và chất bảo quản, dễ khiến cơ thể tích mỡ, tăng cholesterol xấu, tổn thương tế bào gan và làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
Hơn nữa, bánh mì kẹp thịt thường được chiên đi chiên lại, làm lượng chất béo chuyển hóa tăng cao, đây là kẻ thù số một của tim mạch, gây xơ vữa động mạch và tăng mỡ máu. Các phụ gia như nitrat trong thịt chế biến sẵn còn làm tăng nguy cơ ung thư. Thay vì chọn các loại thực phẩm này, hãy ưu tiên protein từ trứng hoặc thịt tươi để bữa sáng vừa tiện lợi vừa lành mạnh.
3. Bánh ngọt và sữa đặc
Nhiều người yêu thích bữa sáng với bánh ngọt, bánh kem, bánh quy hay donut, kèm một ly sữa đặc hoặc cà phê pha ngọt. Đây là lựa chọn tiện lợi và hấp dẫn về hương vị, nhưng lại khiến chỉ số đường huyết tăng vọt, rối loạn insulin và làm tăng nguy cơ tiểu đường.
Các loại bánh này chứa đường tinh luyện, chất béo bão hòa và calo rỗng, dễ gây tăng cân, tích mỡ nhanh, mệt mỏi và ảnh hưởng xấu đến tim mạch. Bơ thực vật và chất tạo xốp trong bánh còn kích thích phản ứng viêm, gây mụn, lão hóa sớm và tích mỡ ở gan. Đồng thời, tiêu thụ thường xuyên cũng có thể làm tuyến tụy suy yếu, rối loạn chuyển hóa và giảm sức đề kháng của cơ thể.
Thay vì chọn bánh ngọt, bạn có thể ưu tiên bánh mì nguyên cám, trái cây tươi, yến mạch, hoặc sữa chua không đường để bữa sáng vừa ngon vừa đầy đủ dinh dưỡng. Kết hợp với uống đủ nước vào buổi sáng, thói quen này giúp duy trì năng lượng, cải thiện tiêu hóa, ổn định đường huyết và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
4. Cơm nguội chiên lại
Chiên lại cơm nguội là thói quen phổ biến trong nhiều gia đình để tránh lãng phí thực phẩm. Tuy nhiên, khi cơm để qua đêm ở nhiệt độ phòng, vi khuẩn Bacillus cereus có thể sinh sôi mạnh. Dù chiên lại ở nhiệt độ cao, độc tố của vi khuẩn vẫn không bị phá hủy hoàn toàn, dễ gây ngộ độc thực phẩm, nôn mửa, tiêu chảy và mệt mỏi.
Ngoài ra, việc chiên cơm nguội bằng dầu cũ hoặc chiên quá nóng còn tạo ra acrylamide, chất mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm có khả năng gây ung thư. Thói quen này cũng làm cơm mất dinh dưỡng, tạo ra chất béo chuyển hóa nếu chiên nhiều lần, ảnh hưởng xấu tới tim mạch và sức khỏe tổng thể. Để an toàn, nên bảo quản cơm trong tủ lạnh và hâm nóng vừa đủ, hạn chế chiên đi chiên lại.
5. Món ăn cay nóng
Nhiều người có thói quen ăn đồ cay vào buổi sáng để "đánh thức" vị giác, nhưng khi dạ dày còn trống sau một đêm, các gia vị cay nóng dễ kích ứng niêm mạc dạ dày, gây ợ nóng, khó chịu và các vấn đề tiêu hóa khác. Ăn cay lúc này còn làm tăng nồng độ axit trong dạ dày, lâu ngày có thể dẫn đến viêm loét hoặc trào ngược axit.
Tương tự, các loại quả chua cũng chứa nhiều axit, nếu ăn khi bụng rỗng sẽ làm lớp niêm mạc dạ dày bị kích thích, tăng nguy cơ khó tiêu, trào ngược hoặc viêm loét. Để bảo vệ hệ tiêu hóa, nên ăn các món cay hoặc quả chua sau bữa sáng, kết hợp với thực phẩm dễ tiêu hóa như ngũ cốc, trứng hoặc sữa chua, giúp cung cấp năng lượng mà vẫn bảo vệ dạ dày.
