Trong kho tàng ẩm thực miền biển Việt Nam, cá khoai là cái tên khiến nhiều người tò mò ngay từ lần đầu nghe tới. Mang tên gọi trùng với một loại củ quen thuộc, cá khoai không chỉ gây ấn tượng bởi cái tên lạ tai mà còn bởi phần thịt mềm, ngọt và hương vị rất riêng, đặc biệt được ưa chuộng vào mùa biển cuối năm.
Cá khoai là loài cá biển thân dài, mình thon, da trơn và gần như trong suốt, không có vảy. Khi cầm trên tay, cá mềm và dễ gãy nên còn được ví như “cá bún” hay “cá cháo”. Chính đặc điểm này khiến cá khoai khó bảo quản lâu, thường ngon nhất khi được chế biến ngay sau khi đánh bắt. Cá xuất hiện nhiều ở vùng biển miền Trung và miền Bắc, rộ nhất từ khoảng tháng 10 đến tháng 3 âm lịch.
Dù có tên gọi mộc mạc, cá khoai lại được xếp vào nhóm nguyên liệu “đắt giá” trong ẩm thực dân dã. Thịt cá trắng, mềm, vị ngọt tự nhiên và gần như không tanh, rất phù hợp để nấu các món nước. Canh cá khoai nấu chua là món ăn quen thuộc của nhiều gia đình ven biển, với vị thanh mát, dễ ăn, đặc biệt thích hợp trong những ngày se lạnh. Chỉ cần cá khoai tươi, vài lát cà chua, me hoặc dứa, thêm chút rau thơm là đã có bát canh ngọt dịu, tròn vị.
Ngoài canh chua, cháo cá khoai cũng là món được nhiều người yêu thích. Cá được nấu vừa chín tới để giữ độ mềm, thả vào nồi cháo nóng, thêm hành, thì là và chút tiêu xay. Vị ngọt của cá quyện với cháo trắng tạo nên món ăn nhẹ bụng, dễ tiêu, thường được chọn cho người già và trẻ nhỏ.
Ở một số địa phương, cá khoai còn được dùng để nấu lẩu hoặc kho nhạt với nghệ và tiêu. Tuy không phù hợp để chiên hay nướng do thịt quá mềm, nhưng chính kết cấu đặc biệt này lại làm nên “linh hồn” của các món nước từ cá khoai, thứ hương vị mà những loại cá thịt chắc khó có thể thay thế.
Không cầu kỳ, không phô trương, cá khoai chinh phục người ăn bằng sự tinh tế và tươi ngon tự nhiên. Giữa vô vàn hải sản phong phú, loại cá mang tên một loại củ này vẫn giữ cho mình một chỗ đứng riêng, gắn liền với bữa cơm ấm áp của nhiều gia đình miền biển và trở thành món ngon khiến thực khách nhớ mãi mỗi khi mùa cá về.
