Bản sắc âm nhạc là một phần không thể tách rời của văn hóa. Nó giúp một quốc gia, vùng khẳng định vị trí trên bản đồ văn hóa toàn cầu. Ví dụ, K-pop đã trở thành biểu tượng âm nhạc của Hàn Quốc nói riêng và Châu Á nói chung. Ngành công nghiệp âm nhạc tại quốc gia này mang nhiều nét riêng như mô hình nhóm phát triển mạnh mẽ, các quy chuẩn về sắc đẹp của idol hay âm nhạc với cấu trúc đặc trưng.
Cũng từ sự thành công khủng khiếp của Kpop, mà làn sóng âm nhạc này đã lan tỏa mạnh mẽ trên toàn thế giới, tạo ra sự ảnh hưởng đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, đây chỉ là câu chuyện xảy ra nhiều năm trước, thời điểm khán giả Việt phát cuồng vì những nhóm nhạc idol mặt hoa da phấn của Kpop.
Cho đến những năm gần đây, cục diện nhạc Việt đã có sự thay đổi rõ rệt, nổi bật được bản sắc riêng một cách đẹp đẽ và tích cực. Dĩ nhiên để tạo ra được những giá trị đặc trưng đó, không thể thiếu sự đóng góp của những nghệ sĩ trên lãnh thổ Việt Nam, đặc biệt là những "người cầm cờ", mở ra một chương hoàn toàn mới cho âm nhạc nước nhà.

Nhắc đến Hoàng Thùy Linh, khán giả Việt sẽ nhớ ngay đến những nguồn cảm hứng tuyệt vời trong âm nhạc của cô như "văn học", "văn hóa", "truyền thống", "đất nước - con người Việt Nam",... Đó là sự thành công không hề nhỏ của Hoàng Thùy Linh trong việc "ép" khán giả nhớ đến những cống hiến của mình trong giai đoạn chuyển mình của nhạc Việt.
Từ một cô diễn viên kém nổi bật cho đến một ca sĩ chuyên trị dòng nhạc Pop dance kén người nghe, Hoàng Thùy Linh vẫn chưa để lại nhiều dấu ấn. Mãi đến khi cô tìm ra chân lý trong âm nhạc, là những ca khúc được thành hình dựa trên các giá trị đẹp đẽ của đất nước Việt Nam, thì cái tên Hoàng Thùy Linh mới thật sự trở thành một biểu tượng được đông đảo khán giả công nhận.
Hoàng Thùy Linh cực kỳ thông minh khi vẽ ra cho mình một chiến lược đường dài rất bài bản sau thành công của ca khúc Bánh trôi nước. Âm nhạc của Hoàng Thùy Linh có hai mệnh đề rất rõ ràng chính là tôn vinh những giá trị văn hóa Việt Nam và đề cao giá trị của người phụ nữ Việt. Hai album Hoàng và Link chính là minh chứng rõ ràng nhất cho những gì Hoàng Thùy Linh đã lựa chọn và muốn truyền tải. Hàng loạt ca khúc như Để Mị nói cho mà nghe, See tình, Duyên âm, Kẽo cà kẽo kẹt,... đã từng bùng nổ khắp mạng xã hội, nhận về những cuộc thảo luận sôi nổi chưa từng có. Sự xuất hiện kịp thời của Hoàng Thùy Linh với cuộc chuyển giao thú vị trong âm nhạc thật sự đã mang đến một điểm sáng lớn cho Vpop những năm gần đây.
Hoàng Thùy Linh đã thể hiện sự am hiểu sâu sắc về văn hóa Việt Nam qua các ca khúc của mình. Cô không chỉ sử dụng những giai điệu dân gian mà còn lồng ghép những câu chuyện, hình ảnh quen thuộc trong văn hóa Việt Nam vào lời bài hát, tạo nên sự gần gũi và đồng cảm với khán giả.

Trên thực tế, Hoàng Thùy Linh không phải là nghệ sĩ đầu tiên đưa các chất liệu văn hóa Việt Nam vào âm nhạc. Trước đó, nhiều nghệ sĩ gạo cội như Mỹ Linh, Trần Thu Hà, Thanh Lam,... đã từng thử nghiệm cách thức này. Tuy nhiên, thành công của những ngôi sao này chỉ giới hạn trong phạm vi khán giả riêng của họ, chưa tạo ra được sự lan tỏa đến đại chúng.
Đến khi Hoàng Thùy Linh gia nhập cuộc chơi theo cách riêng của mình và thành công ngoài sức tưởng tượng, cô đã tạo ra được xu hướng đưa các chất liệu văn hóa vào âm nhạc đến những nghệ sĩ trẻ sau này.

Kể từ khi Phương Mỹ Chi "chuyển mình" với album Vũ trụ cò bay, nữ ca sĩ trẻ nhận về nhiều lời so sánh với đàn chị Hoàng Thùy Linh vì việc đưa những giá trị văn hóa, văn học Việt Nam vào sản phẩm. Tuy nhiên, những điều so sánh đó hoàn toàn không hợp lý khi cách thức mà Phương Mỹ Chi vận hành âm nhạc của mình rất khác biệt so với những người đi trước.
Phương Mỹ Chi rất thận trọng trong việc sử dụng các chất liệu văn hóa để đưa vào sản phẩm. Hoặc là bám sát với nguyên tác, hoặc là thay đổi một cách có chừng mực, tiết chế. Ngoài ra, nữ ca sĩ cũng "đánh mạnh" về mảng vocal, là thứ là nhiều người vẫn thường ca tụng về giọng ca Gen Z này.
Dĩ nhiên, Phương Mỹ Chi không phải là người đi đầu trong xu hướng giao thoa âm nhạc truyền thống và hiện đại, nhưng cô lại là nữ nghệ sĩ Gen Z đầu tiên tại Vpop thành công rực rỡ với hướng đi này. Giữa một thị trường số đông ca sĩ Gen Z chọn đi theo style Kpop hay US-UK, thì âm nhạc của Phương Mỹ Chi thật sự rất đáng được tôn vinh và bàn luận.
Nhìn lại hành trình âm nhạc của Phương Mỹ Chi, ít ai ngờ “Cô bé dân ca” năm nào lại mạnh dạn khoác lên mình những chiếc áo mới đầy màu sắc và thú vị. Tất nhiên Phương Mỹ Chi cũng luôn ghi nhớ rằng điều gì đã tạo nên nền tảng cho sự thành công của mình trong ngần ấy năm, đó chính là dòng nhạc mang âm hưởng dân ca trữ tình.
Chính vì lẽ đó, sự chuyển mình của Phương Mỹ Chi trong era Vũ trụ cò bay không hẳn là sự thay đổi, mà đó có thể được xem là sự “nâng cấp” từ nền tảng đã giúp cho khán giả yêu thích cô trước đây. Bởi đâu đó trong sự chuyển mình, Phương Mỹ Chi vẫn khéo léo cài cắm những tiểu tiết về dân ca, về cải lương trong những sáng tác mới mẻ, hiện đại. Thế nên cần phải công nhận rằng Phương Mỹ Chi có tư duy âm nhạc thông minh và nhạy bén, biết tận dụng những gì là thế mạnh của mình để tạo nên những cột mốc thoáng nghe thì mạo hiểm nhưng đích đến lại vô cùng thành công.

Phương Mỹ Chi đã từng đặt chân vào con đường đầy sự thách thức và hoài nghi khi chuyển mình từ cô bé dân ca sang hình ảnh một nữ ca sĩ đầy màu sắc trong Vũ trụ cò bay. Thế nhưng khi Phương Mỹ Chi đi trọn vẹn đoạn đường ấy rồi, thì khán giả mới gật gù công nhận sự mạo hiểm mà nữ ca sĩ lựa chọn là hoàn toàn đúng đắn. Thế nên nếu trong tương lai, Phương Mỹ Chi lại mong muốn được chuyển mình sang một thử thách mới, chắc chắn nữ ca sĩ này vẫn còn đủ nội lực để chinh phục như cách mà cô đã khẳng định bản thân trong era Vũ trụ cò bay.

Nhắc đến nhạc rap, đa phần khán giả sẽ nghĩ ngay đến những rapper với phong cách mạnh mẽ, nổi loạn và âm nhạc xù xì, gai góc. Đây rõ ràng là những "tính trội" rất đặc trưng của thể loại âm nhạc này, kể từ khi nó được du hành vào Việt Nam. Tuy nhiên bên cạnh đó, vẫn có những rapper cá biệt trong phong cách số đông, không những không bị lép vế giữa dòng chảy xu hướng mà còn tạo ra được những giá trị riêng cho bản thân và xã hội, đó chính là Đen Vâu.
Âm nhạc của Đen Vâu có thể được xem là một trường phái riêng của rap Việt. Từ những ngày đầu tạo dựng danh tiếng cho đến khi có được vị trí vững chắc như hiện tại, âm nhạc của Đen Vâu luôn gắn với những điều tử tế, tích cực và truyền cảm hứng rất nhiều.
Đen Vâu hiếm khi nào rap về tình yêu, đa phần những bản hit của anh luôn xoay quanh những trăn trở của con người trong cuộc sống, xã hội. Thông qua những ca khúc như: Đưa nhau đi trốn, Chạy theo ánh mặt trời, Bài này chill phết, 2 triệu năm,... Đen Vâu cho thấy được bản thân anh là một nghệ sĩ có cảm quan rất đặc biệt và sâu sắc về con người, những vướng bận trong guồng quay cuộc sống.
Đen Vâu có khả năng đưa những câu chuyện đời thường, những tâm tư, tình cảm rất đỗi bình dị vào âm nhạc của mình. Những ca từ mộc mạc, giản dị nhưng lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc, khiến người nghe dễ dàng đồng cảm và tìm thấy chính mình trong đó. Dù đề cập đến những vấn đề của cuộc sống, Đen Vâu luôn mang đến một góc nhìn lạc quan, yêu đời. Âm nhạc của anh như một liều thuốc tinh thần, giúp mọi người vượt qua khó khăn, tìm thấy niềm vui và động lực trong cuộc sống.
Đen Vâu hiếm khi nào phô trương nhiều kỹ thuật về rap trong các tác phẩm của mình, thay vào đó, anh tập trung nhiều vào lyric, chủ đề và cảm xúc. Chính vì vậy, nhạc rap của Đen Vâu rất dễ nghe, ai cũng có thể tiếp cận và cảm nhận được.

Câu chuyện từ một anh công nhân đến một rapper nổi tiếng của Đen Vâu là một nguồn cảm hứng lớn cho nhiều người. Anh đã chứng minh rằng với sự nỗ lực không ngừng, đam mê và tài năng, bất kỳ ai cũng có thể đạt được ước mơ trong hành trình của mình.

Trúc Nhân là một trường hợp đầy thú vị của âm nhạc Việt Nam. Khi những sản phẩm của nam ca sĩ luôn mang đậm sắc màu châm biếm, độc đáo và hài hước. Xuất phát điểm là một thí sinh có cá tính quái dị trong The Voice, Trúc Nhân dần dà khẳng định được màu sắc "cá biệt" của mình giữa rất nhiều nam nghệ sĩ Vpop.
Trúc Nhân thường chọn những chủ đề gần gũi với cuộc sống thường ngày, những vấn đề xã hội, những câu chuyện tình yêu... nhưng dưới góc nhìn hài hước, dí dỏm. Anh không ngần ngại "chọc cười" những thói hư tật xấu, những quan niệm sai lầm trong xã hội.
Lời ca của Trúc Nhân luôn được chăm chút kỹ lưỡng, sử dụng những từ ngữ, hình ảnh sinh động, giàu tính biểu cảm. Anh có khả năng kết hợp giữa việc phê phán và hài hước một cách khéo léo, khiến người nghe vừa bật cười vừa phải suy ngẫm.
Phần lớn các ca khúc của Trúc Nhân đều sở hữu những giai điệu vui tươi, sôi động, dễ nhớ. Điều này giúp cho thông điệp châm biếm được truyền tải một cách hiệu quả hơn, đến được với nhiều đối tượng khán giả. Âm nhạc của Trúc Nhân đã tạo nên một làn gió mới trong làng nhạc Việt, thu hút đông đảo khán giả trẻ, đặc biệt là những người yêu thích sự sáng tạo và độc đáo.

Những ca khúc của Trúc Nhân không chỉ đơn thuần là những sản phẩm giải trí mà còn mang ý nghĩa xã hội sâu sắc. Anh đã góp phần làm thay đổi cái nhìn của công chúng về một số vấn đề trong cuộc sống. Sự thành công của Trúc Nhân đã tạo ra một xu hướng mới trong âm nhạc Việt Nam, đó là việc kết hợp giữa âm nhạc và hài hước, châm biếm.

Thị trường âm nhạc Việt Nam là một dòng chảy đầy thú vị, khi nó vẫn đang trong quá trình tiếp nhận và phát triển những xu hướng của thế giới. Tuy nhiên, trong muôn vàn điểm giao thoa ấy, chúng ta lại dễ dàng nhìn ra được những "cá thể" nổi trội, góp phần tạo nên những mảng màu rất đặc trưng cho âm nhạc Việt Nam.
Từ sự thành công của những "người cầm cờ", âm nhạc tại thị trường Việt Nam dần hình thành nên những bản sắc rất đặc trưng. Không còn là sự phủ sóng của những sản phẩm mang nặng nề sự vay mượn Kpop hay US-UK, mà giờ đây nhạc Việt đã phản ánh được rất nhiều những giá trị có ý nghĩa về văn hóa, con người, những thông điệp nhân sinh quan đầy tích cực. Chưa bao giờ, khán giả Việt Nam, đặc biệt là những người trẻ lại dành nhiều sự quan tâm, học hỏi và tìm tòi về những giá trị đẹp đẽ đó thông qua các sản phẩm nghệ thuật.
Qua đó có thể thấy được, nhạc Việt không cần phải chạy đua với những xu hướng thời cuộc ngoài kia, bởi những giá trị văn hóa cốt lõi đang làm rất tốt vai trò tạo nên bản sắc cho âm nhạc Việt Nam. Đâu đó trong ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam, vẫn còn rất nhiều những cá nhân đã và đang cống hiến trên nhiều hình thức khác nhau. Họ có thể là nghệ sĩ mainstream, có thể là nghệ sĩ underground hay là những nhà sản xuất âm nhạc thầm lặng, nhưng điểm chung đáng khen ngợi chính là việc họ đang cùng chung tay xây dựng một nền âm nhạc mang đậm bản sắc dân tộc giữa thị trường thế giới đầy sự biến động.
