Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa chính thức công bố việc mở bán chương trình “thẻ vàng”, một loại thị thực mới được quảng bá như con đường nhanh hơn, vững chắc hơn để tiến tới thường trú và quốc tịch Mỹ. Theo tuyên bố của ông, các cá nhân sẵn sàng chi trả 1 triệu USD, tương đương khoảng 25 tỷ đồng Việt Nam, sẽ được cấp tư cách pháp lý đặc biệt tại Mỹ. Với các tập đoàn, mức phí được nhân đôi, lên tới 2 triệu USD (khoảng 50 tỷ đồng) cho mỗi nhân sự sinh ra ở nước ngoài.
Cùng thời điểm phát ngôn tại cuộc gặp với các lãnh đạo doanh nghiệp ở Phòng Roosevelt, Nhà Trắng, một trang web tiếp nhận hồ sơ đăng ký chương trình này cũng chính thức đi vào hoạt động. Động thái trên cho thấy chính quyền Tổng thống Trump đã bước vào giai đoạn triển khai cụ thể một sáng kiến được ông nhắc đến suốt nhiều tháng qua.
Theo Nhà Trắng, “thẻ vàng” được thiết kế nhằm thay thế chương trình visa EB-5, cơ chế do Quốc hội Mỹ ban hành từ năm 1990 để thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài. Với EB-5, nhà đầu tư phải rót khoảng 1 triệu USD vào một doanh nghiệp tại Mỹ và tạo ra ít nhất 10 việc làm. Tuy nhiên, trong phiên bản mới, Tổng thống Trump không đề cập đến yêu cầu tạo việc làm hay giới hạn số lượng visa, những yếu tố vốn là trụ cột của chương trình EB-5.
Ông Trump coi “thẻ vàng” là công cụ chiến lược nhằm vừa hút nhân tài toàn cầu, vừa tạo thêm nguồn thu đáng kể cho ngân sách liên bang. “Về bản chất, đây là thẻ xanh, nhưng tốt hơn rất nhiều”, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh, cho rằng chương trình mới mang lại “một con đường mạnh mẽ và chắc chắn hơn” để định cư lâu dài và tiến tới quốc tịch.
Trước đó, ông Trump từng gây chú ý khi đề xuất mức giá lên tới 5 triệu USD cho mỗi “thẻ vàng”, tương đương khoảng 125 tỷ đồng Việt Nam. Tuy nhiên, trong lần công bố chính thức này, Nhà Trắng đã điều chỉnh mức phí xuống còn 1–2 triệu USD, được xem là “dễ tiếp cận hơn” với giới đầu tư và doanh nghiệp quốc tế.
Tổng thống Mỹ khẳng định toàn bộ số tiền thu được từ chương trình sẽ được chuyển thẳng vào ngân khố liên bang, do Bộ Tài chính quản lý. Ông dự đoán nguồn thu này có thể lên tới hàng tỷ USD, tạo dư địa tài chính để chính phủ “thực hiện những điều tích cực cho đất nước”.
Một trong những lý do chính khiến ông Trump thúc đẩy “thẻ vàng”, theo lời ông, xuất phát từ phản ánh của các lãnh đạo doanh nghiệp Mỹ. Nhiều tập đoàn cho biết họ gặp khó khăn trong việc giữ chân sinh viên quốc tế tốt nghiệp từ các trường đại học hàng đầu tại Mỹ, do vướng rào cản về tình trạng cư trú và giấy phép lao động. “Bạn không thể tuyển dụng những người xuất sắc nhất nếu không chắc mình có thể giữ họ ở lại”, ông Trump nói.
Trên thực tế, các chương trình “visa vàng” không phải là điều mới mẻ trên bản đồ di trú toàn cầu. Hàng chục quốc gia, từ Anh, Tây Ban Nha, Hy Lạp, Malta đến Úc, Canada hay Ý, đều đã triển khai các hình thức tương tự nhằm thu hút giới nhà giàu và nguồn vốn quốc tế. Tuy nhiên, với quy mô nền kinh tế và sức hút của thị trường Mỹ, sáng kiến “thẻ vàng” của Tổng thống Trump được dự báo sẽ tạo ra những tác động đáng kể, không chỉ về mặt kinh tế mà còn đối với chính sách nhập cư của nước này trong thời gian tới.
