Trong văn hóa ẩm thực nhậu nhẹt của người Việt, những món mồi “cực bén” luôn là tâm điểm trên bàn tiệc. Tuy nhiên, không phải món nào cũng an toàn. Thực tế, một số loại mồi nhậu phổ biến lại tiềm ẩn chất độc nguy hiểm, có thể gây ngộ độc cấp tính hoặc thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được chế biến đúng cách.
1. Hải sản không rõ nguồn gốc hoặc tẩm ướp hóa chất
Hải sản từ lâu đã là lựa chọn hàng đầu trên bàn nhậu: tôm, cua, cá, sò, hàu… Nhưng trong thời buổi nguồn thực phẩm không kiểm soát, một số hải sản được tẩm ướp hóa chất để giữ tươi lâu, trông bắt mắt nhưng tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc nghiêm trọng.
Các hóa chất này có thể gây ra các biểu hiện ngộ độc cấp tính như nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, mệt mỏi, thậm chí suy gan, suy thận nếu hấp thụ lâu dài. Những món nhậu sống như gỏi cá, sò sống, hàu sống lại càng nguy hiểm vì không trải qua quá trình nấu chín đủ để loại bỏ vi khuẩn hay độc tố.
Người tiêu dùng nên lựa chọn hải sản từ nguồn uy tín, có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, và tuyệt đối tránh mua những sản phẩm không rõ xuất xứ hoặc có dấu hiệu ướp hóa chất như màu sắc bất thường, mùi hắc hoặc quá tươi so với thời gian bảo quản bình thường.
2. Thực phẩm chứa độc tố tự nhiên
Ngoài hóa chất nhân tạo, một số thực phẩm vốn có độc tính tự nhiên vẫn được dùng làm mồi nhậu. Điển hình là cá nóc, măng tre mọc rừng, một số loại nấm rừng. Chúng chứa các độc tố mạnh như tetrodotoxin trong cá nóc hay cyanogenic glycosides trong măng, có thể gây tê liệt thần kinh, khó thở và tử vong nếu chế biến sai.
Đáng lưu ý, nhiều người nhầm lẫn các loại thực phẩm này là “bình thường” và chế biến tại nhà theo kinh nghiệm truyền miệng, mà không biết rằng chỉ một sai sót nhỏ trong quá trình sơ chế có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Các chuyên gia khuyến cáo: chỉ những người có kiến thức, kỹ năng chuyên môn mới nên chế biến các món này; tốt nhất là chọn những địa chỉ uy tín, nơi món ăn được kiểm soát an toàn.
Ẩn họa từ sự chủ quan và thói quen ăn uống
Một trong những nguyên nhân khiến mồi nhậu trở nên nguy hiểm là sự chủ quan của người tiêu dùng. Nhiều người chỉ nhìn vẻ ngoài bắt mắt, hương vị thơm ngon mà bỏ qua nguy cơ tiềm ẩn. Thói quen ăn sống, ăn nhanh, kết hợp rượu bia cũng làm gia tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
Theo thống kê từ Bộ Y tế, các vụ ngộ độc thực phẩm liên quan đến hải sản và thực phẩm chứa độc tố tự nhiên chiếm tỷ lệ không nhỏ, trong đó nhiều trường hợp nguy kịch phải nhập viện cấp cứu. Nguyên nhân chủ yếu là do không lựa chọn kỹ nguồn thực phẩm và chế biến chưa đúng quy trình.
Cảnh báo và lời khuyên cho người tiêu dùng
Để bảo vệ sức khỏe khi thưởng thức các món nhậu, người tiêu dùng cần:
Chọn thực phẩm an toàn, rõ nguồn gốc, ưu tiên hải sản tươi sống được kiểm soát vệ sinh.
Nấu chín kỹ tất cả các món nhậu, đặc biệt là hải sản và thực phẩm có nguy cơ chứa độc tố.
Tránh ăn sống các loại hải sản, cá, măng rừng hoặc nấm tự hái mà không có kiến thức chế biến.
Theo dõi tình trạng sức khỏe sau khi ăn các món nhậu “mạnh”, đặc biệt nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như nôn mửa, chóng mặt, khó thở.
Tìm hiểu kỹ trước khi thử món lạ từ các địa chỉ không rõ nguồn gốc.
Có thể thấy, ẩn sau những món mồi nhậu thơm ngon, hấp dẫn là những rủi ro mà không phải ai cũng nhìn thấy. Việc nâng cao kiến thức, lựa chọn thực phẩm an toàn và tuân thủ nguyên tắc chế biến là cách tốt nhất để vừa thưởng thức ẩm thực vừa bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
