Google đã âm thầm gỡ bỏ hàng chục video do trí tuệ nhân tạo tạo ra có sử dụng các nhân vật thuộc sở hữu của Disney khỏi nền tảng YouTube, sau khi tập đoàn giải trí này gửi thư yêu cầu chấm dứt vi phạm bản quyền. Động thái diễn ra chỉ vài ngày sau khi Disney chính thức cáo buộc Google xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên quy mô lớn, liên quan đến cả việc lưu trữ nội dung trên YouTube lẫn quá trình huấn luyện các mô hình AI của hãng.
Theo nhiều nguồn tin quốc tế như Variety và Deadline, các video bị gỡ bỏ bao gồm nội dung có sự xuất hiện của Mickey Mouse, Deadpool, Moana, các nhân vật trong Star Wars, Marvel, The Simpsons, Frozen, Toy Story và nhiều thương hiệu đình đám khác của Disney. Phần lớn trong số đó là video được tạo bằng công cụ AI Veo của Google. Tính đến thứ Sáu, các đường link từng được Disney liệt kê trong thư khiếu nại đã chuyển sang trạng thái không thể truy cập, kèm thông báo: "Video này không còn khả dụng do yêu cầu bản quyền từ Disney".
Trong thư yêu cầu chấm dứt vi phạm được gửi vào giữa tuần, Disney cáo buộc Google không chỉ cho phép phát tán nội dung AI xâm phạm bản quyền trên YouTube và YouTube Shorts, mà còn sử dụng các tác phẩm có bản quyền để huấn luyện những mô hình AI như Veo hay Nano Banana. Disney yêu cầu Google lập tức ngừng sao chép, hiển thị, phân phối và tạo ra các sản phẩm phái sinh từ nhân vật của hãng, đồng thời triển khai các biện pháp kỹ thuật hiệu quả nhằm ngăn chặn hành vi vi phạm trong tương lai.
Đáp lại, đại diện Google xác nhận đang hợp tác với Disney để xử lý vấn đề. Trong tuyên bố gửi báo chí, Google nhấn mạnh mối quan hệ hợp tác lâu dài với Disney, đồng thời cho biết hãng sử dụng dữ liệu công khai từ web mở để phát triển AI và đã xây dựng các cơ chế kiểm soát bản quyền như Google-extended và Content ID trên YouTube, cho phép chủ sở hữu nội dung quản lý và bảo vệ quyền lợi của mình.
Đây không phải lần đầu Disney mạnh tay với các công ty AI. Trước đó, tập đoàn này từng nhắm tới Character.AI, Hailuo và Midjourney, trong đó Midjourney đang đối mặt với vụ kiện chung cùng Universal, bị Disney gọi là “hố sâu vô tận của đạo nhái”. Tuy nhiên, việc cứng rắn với Google không đồng nghĩa Disney quay lưng hoàn toàn với AI.
Trái ngược với lập trường pháp lý vừa được thể hiện, Disney gần đây đã công bố thỏa thuận trị giá 1 tỷ USD với OpenAI. Theo đó, Disney sẽ cấp phép cho OpenAI sử dụng hàng trăm nhân vật trong ba năm, cho phép người dùng tạo video AI bằng Sora, thậm chí một số video ngắn "lấy cảm hứng từ người hâm mộ" sẽ được phát hành trực tiếp trên Disney+. Disney cũng trở thành cổ đông lớn và khách hàng chiến lược của OpenAI thông qua khoản đầu tư vốn này.
Một nguồn tin thân cận với ban lãnh đạo Disney cho biết, thỏa thuận với OpenAI nhằm chứng minh rằng thế giới AI không nhất thiết phải hỗn loạn và vô luật, nếu các công ty công nghệ sẵn sàng tôn trọng giá trị của người sáng tạo và tác phẩm gốc. Điều này cũng làm dấy lên tranh luận gay gắt trong giới công nghệ: Disney sẵn sàng cho phép nội dung AI sử dụng IP của mình, nhưng chỉ khi điều đó diễn ra trong khuôn khổ cấp phép và kiểm soát chặt chẽ.
Động thái của Google được xem là dấu hiệu cho thấy các nền tảng công nghệ lớn đang bước vào giai đoạn thận trọng hơn trước làn sóng AI tạo sinh, đặc biệt khi đối mặt với áp lực pháp lý ngày càng gia tăng từ các “ông lớn” nội dung như Disney.
