Trong khi thế giới quen thuộc với bốn nhóm máu cơ bản – A, B, AB và O – thì thực tế, Hiệp hội Truyền máu Quốc tế (ISBT) đã công nhận tới 47 hệ thống nhóm máu khác nhau. Tuy nhiên, mới đây, một phát hiện gây chấn động giới y học đã được công bố: các nhà khoa học Pháp đã xác định sự tồn tại của một nhóm máu hoàn toàn mới, mang tên “Gwada âm tính” – đặt theo tên đảo Guadeloupe, vùng lãnh thổ hải ngoại của Pháp tại biển Caribe, nơi trường hợp đầu tiên được phát hiện.
Thông tin được truyền thông Pháp đăng tải ngày 21/6, hé lộ hành trình kéo dài suốt 15 năm để đi đến phát hiện y học quan trọng này. Mọi chuyện bắt đầu từ một cuộc kiểm tra tiền phẫu thuật thông thường tại Guadeloupe. Khi đó, các bác sĩ nhận thấy máu của một phụ nữ mang các kháng thể vô cùng bất thường – đến mức không thể phân loại theo bất kỳ nhóm máu nào đã biết. Tuy nhiên, do hạn chế của công nghệ thời điểm ấy, bí ẩn này phải chờ đến năm 2019 mới có lời giải.
Chính nhờ những bước tiến vượt bậc trong công nghệ giải trình tự DNA, Trung tâm Máu Pháp (EFS) đã xác định rằng nhóm máu của người phụ nữ này không nằm trong bất kỳ hệ thống nào từng được ghi nhận. Đó là một dạng đột biến gene cực kỳ hiếm, chưa từng thấy trước đó – một đột phá mang tầm quốc tế trong lĩnh vực huyết học.
Ông Thierry Peyrard – Trưởng bộ phận an toàn máu của EFS – cho biết nhóm máu mới này đã được Hiệp hội Truyền máu Quốc tế chính thức công nhận vào đầu tháng 6/2025 với tên gọi "Gwada negative" (Gwada âm tính). Điều đặc biệt, hiện trên toàn thế giới chỉ ghi nhận một người duy nhất mang gene nhóm máu này – chính người phụ nữ được phát hiện tại Guadeloupe. Bà đã di truyền nhóm máu hiếm từ cả cha lẫn mẹ, cho thấy tính chất di truyền hiếm hoi và phức tạp của loại máu này.
Không chỉ mang giá trị khoa học đơn thuần, phát hiện “Gwada âm tính” còn mở ra những hướng đi mới trong y học thực hành – đặc biệt trong lĩnh vực truyền máu cho bệnh nhân có nhóm máu hiếm và chăm sóc phụ nữ mang thai. Những ca truyền máu không tương thích vì lý do nhóm máu hiếm từng là thách thức lớn với y học hiện đại. Việc nhận diện và phân loại chính xác nhóm máu như “Gwada âm tính” sẽ giúp nâng cao mức độ an toàn, hiệu quả trong điều trị.
Hiện tại, Trung tâm Máu Pháp đang khẩn trương phát động các hoạt động tìm kiếm trên toàn cầu nhằm phát hiện thêm những cá thể khác mang nhóm máu “Gwada âm tính”. Mục tiêu là xây dựng một thư viện dữ liệu nhóm máu hiếm, làm nền tảng cho công tác truyền máu trong tương lai cũng như nghiên cứu sâu hơn về các bệnh lý liên quan đến máu.
Với y học thế giới, phát hiện này không chỉ là bước tiến trong khoa học truyền máu, mà còn là lời nhắc mạnh mẽ rằng cơ thể con người vẫn còn nhiều điều chưa được khám phá. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và đa dạng gene ngày càng tăng, việc nhận diện các nhóm máu mới sẽ đóng vai trò ngày càng thiết yếu, không chỉ cho việc điều trị mà còn trong nghiên cứu, phòng ngừa bệnh và bảo vệ sự sống.
