Một người đàn ông 60 tuổi sống tại huyện Hoài An, tỉnh Giang Tô, đã phải nhập viện khẩn cấp sau khi sử dụng rượu ngâm hoa cà độc dược (tên khoa học Datura stramonium) với mục đích cải thiện sức khỏe theo một bài thuốc dân gian. Vụ việc đang thu hút sự quan tâm của dư luận và làm dấy lên lo ngại về việc sử dụng dược liệu không kiểm soát trong dân gian.
Nạn nhân được xác định là ông Đỗ, cư trú tại Hoài An. Với mong muốn cải thiện thể trạng, ông đã nghe theo lời truyền miệng, dùng hoa và lá của cây cà độc dược nghiền nát, ngâm với rượu trắng rồi niêm phong bảo quản. Sau khoảng hai tuần, ông bắt đầu sử dụng loại rượu tự chế này. Tuy nhiên, chỉ sau khi uống khoảng 150 ml, ông Đỗ có biểu hiện bất thường: xuất hiện ảo giác, liên tục nói nhảm, nhảy múa, đồng tử giãn rộng, rối loạn nhịp tim, tức ngực và khó thở.
Gia đình nhanh chóng đưa ông đến bệnh viện địa phương. Do đã hơn 10 giờ kể từ khi ông Đỗ uống rượu nên các bác sĩ phải chuyển ông vào khu hồi sức tích cực (ICU) để theo dõi sát sao và tiến hành điều trị giải độc. Sau một thời gian can thiệp kịp thời và hiệu quả, tình trạng của ông ổn định trở lại và ông đã được xuất viện.
Kết quả xét nghiệm nước tiểu tại bệnh viện cho thấy có sự hiện diện của atropine – một chất độc thần kinh mạnh thường xuất hiện trong một số loài thực vật có độc tính cao như cà độc dược (Datura stramonium), một loài thực vật thuộc họ Cà có hoa màu trắng hoặc tím, thường mọc hoang dại. Loại cây này chứa nhiều hợp chất alkaloid độc hại như atropine, scopolamine và hyoscyamine, có thể gây ảo giác, lú lẫn, co giật và thậm chí tử vong nếu sử dụng quá liều hoặc sai cách.
Trường hợp ngộ độc của ông Đỗ không chỉ khiến người dân địa phương hoang mang mà còn khiến cư dân mạng liên tưởng đến chi tiết trong tiểu thuyết võ hiệp "Thần điêu đại hiệp" của nhà văn Kim Dung. Trong truyện, nhân vật Dương Quá từng bị trúng "tình hoa độc", một loại độc dược chế từ loài cây Mandragora – cũng thuộc nhóm thực vật có chứa độc tính tương tự. Dù vậy, theo các chuyên gia, cà độc dược và mandragora là hai loài khác nhau, nhưng đều có khả năng gây ra những triệu chứng nguy hiểm tương đồng do chứa các chất độc alkaloid.
Về mặt y học, ngộ độc cà độc dược thường xảy ra khi người dân tự ý sử dụng cây thuốc theo kinh nghiệm dân gian mà không qua kiểm chứng khoa học. Sau khi chất độc được hấp thụ qua đường tiêu hóa, các triệu chứng có thể xuất hiện trong vòng từ 10 phút đến vài giờ. Tùy theo lượng độc chất và thể trạng người dùng, hậu quả có thể từ nhẹ như kích động, lo lắng đến nặng như rối loạn tâm thần, trụy tim mạch, thậm chí tử vong.
Các bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không nên tự ý sử dụng các loài thực vật chưa được kiểm định y học để làm thuốc hay ngâm rượu. Trong trường hợp có nhu cầu sử dụng thảo dược hỗ trợ sức khỏe, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để tránh những tai nạn đáng tiếc tương tự.
Hiện vụ việc vẫn đang được các cơ quan chức năng địa phương điều tra thêm để xác định rõ nguồn gốc cây dược liệu và mức độ ảnh hưởng. Trong khi đó, các chuyên gia tiếp tục lên tiếng cảnh báo về trào lưu sử dụng rượu thuốc dân gian không rõ thành phần, vốn đang âm thầm tồn tại tại nhiều vùng nông thôn.
