Sau ba thập kỷ gần như biến mất, báo Hoa Bắc - một phân loài báo chỉ sinh sống tại Trung Quốc vừa được ghi nhận xuất hiện trở lại tại tỉnh Hà Bắc. Hình ảnh do camera hồng ngoại ghi lại tại Khu bảo tồn thiên nhiên cấp tỉnh Ngân Hà Sơn, huyện Phụ Bình, thành phố Bảo Định, cách Bắc Kinh khoảng 160 km theo đường chim bay, đang thu hút sự quan tâm lớn của giới bảo tồn và công chúng.
Theo báo Beijing Youth Daily, đây là cá thể báo Hoa Bắc được ghi nhận ở vị trí cực bắc nhất tại khu vực Hà Bắc trong gần 10 năm qua, đồng thời được xem là tín hiệu sinh thái quan trọng cho thấy loài thú săn mồi đầu bảng này đang dần mở rộng phạm vi sinh sống về phía bắc. Phát hiện này cũng đánh dấu bước tiến then chốt trong chiến dịch "Đưa báo trở về nhà" do tổ chức bảo tồn Cats Alliance (Miêu Minh) khởi xướng.
Đoạn video cho thấy cá thể báo với những đốm đen đặc trưng xuất hiện lặng lẽ giữa núi rừng Phụ Bình. Nó nhanh nhẹn leo lên điểm cao quan sát xung quanh rồi lập tức biến mất trong rừng sâu. Khoảnh khắc ngắn ngủi chỉ kéo dài khoảng 6 - 7 giây, nhưng khi được phát hiện trong quá trình thu hồi thiết bị sau vài tháng, đã gây chấn động trong giới bảo tồn động vật hoang dã.
Ông Tống Đại Chiêu - nhà sáng lập Cats Alliance không giấu được xúc động khi chia sẻ rằng, việc báo Hoa Bắc xuất hiện trở lại ở khu vực chỉ cách Bắc Kinh 160 km cho thấy con đường hồi sinh của loài báo từng biến mất khỏi thủ đô Trung Quốc suốt 30 năm qua đang dần hiện hữu.
Từ năm 2024, Cats Alliance đã phối hợp với Đại học Thanh Hoa cùng các cơ quan lâm nghiệp tỉnh Hà Bắc triển khai hoạt động giám sát động vật hoang dã tại huyện Phụ Bình. Đến năm 2025, nhóm nghiên cứu chính thức xác nhận sự hiện diện ổn định của báo Hoa Bắc tại khu vực này, coi đây là "bước đệm sinh thái" quan trọng trên hành trình nối liền quần thể báo tại Sơn Tây với Bắc Kinh.
Ông Dương Kiến Vĩ, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp huyện Phụ Bình, cho biết hình ảnh vừa được công bố mang ý nghĩa chỉ báo sinh thái cấp vùng, bởi đây là cá thể báo Hoa Bắc ở vị trí cực bắc nhất từng được ghi nhận tại dãy Thái Hành thuộc địa phận Hà Bắc trong nhiều năm qua.
Theo dữ liệu công khai, báo là một trong những loài mèo lớn phân bố rộng nhất thế giới. Tại Trung Quốc hiện tồn tại 4 phân loài báo, trong đó báo Hoa Bắc là phân loài duy nhất chỉ sinh sống trong lãnh thổ Trung Quốc, còn được gọi là "báo Trung Quốc". Loài này được xếp vào nhóm động vật hoang dã được bảo vệ cấp quốc gia hạng I, thuộc nhóm cực kỳ nguy cấp trên thế giới.
Kể từ lần cuối cùng được ghi nhận tại huyện Mật Vân, Bắc Kinh vào năm 1995, báo Hoa Bắc - loài thú săn mồi đỉnh cao từng hoạt động mạnh mẽ giữa dãy Yên Sơn và Thái Hành đã hoàn toàn vắng bóng khỏi rừng núi Bắc Kinh suốt 30 năm. Theo ông Tống Đại Chiêu, sự tồn tại của báo Hoa Bắc có ý nghĩa quyết định đối với tính toàn vẹn của hệ sinh thái. Việc một loài săn mồi đầu bảng biến mất thường là dấu hiệu cho thấy cân bằng sinh thái đã bị phá vỡ.
Thông tin từ Trung tâm Tuyên truyền Lâm viên và Mảng xanh Bắc Kinh công bố hồi tháng 4 cũng nhấn mạnh rằng, sự biến động số lượng của báo Hoa Bắc là chỉ số quan trọng phản ánh sức khỏe của hệ sinh thái. Những năm gần đây, Bắc Kinh, Hà Bắc và Sơn Tây đã đồng loạt đẩy mạnh phục hồi rừng, tăng cường kết nối sinh cảnh, nhằm tạo điều kiện cho các loài động vật lớn, trong đó có báo Hoa Bắc, sinh tồn và sinh sản bền vững.
Cats Alliance cho biết, từ năm 2006, tổ chức tiền thân của họ đã bắt đầu tiến hành các nghiên cứu chuyên sâu về báo Hoa Bắc tại Sơn Tây hiện là khu vực phân bố quan trọng nhất của loài này với quần thể nguồn lớn nhất. Để hiện thực hóa mục tiêu đưa báo Hoa Bắc trở lại Bắc Kinh, việc song song bảo vệ quần thể tại Sơn Tây và xây dựng, gìn giữ các sinh cảnh phù hợp tại Hà Bắc được xem là chiến lược then chốt.
