Một cảnh tượng độc đáo vừa được ghi lại tại Công viên quốc gia Yushan (Đài Loan) khiến giới bảo tồn thiên nhiên và cộng đồng mạng không khỏi thích thú: kỳ nhông Alishan – một loài lưỡng cư quý hiếm – xuất hiện trong vai trò "người cha tận tụy", run rẩy trong giá lạnh khi canh giữ những chùm trứng của mình. Hình ảnh được ví như một chiếc 'vòng ngọc trai' bao quanh cổ, làm tan chảy trái tim người xem và góp phần nâng cao nhận thức về công tác bảo tồn thiên nhiên tại đảo quốc này.
Kỳ nhông Alishan (tên khoa học Hynobius arisanensis) là loài sinh vật lưỡng cư đặc hữu chỉ có ở Đài Loan, lần đầu được phát hiện vào năm 1921. Dù tên gọi địa phương có chữ “cá”, song sinh vật này không thuộc họ cá mà thuộc họ kỳ giông Hynobiidae – đồng thời là loài cực nam của họ này trên thế giới. Kỳ nhông Alishan hiện nằm trong danh sách loài dễ bị tổn thương trong Sách đỏ động vật lưỡng cư Đài Loan, do môi trường sống bị thu hẹp và số lượng cá thể suy giảm đáng kể.
Là khu vực phân bố chủ yếu của loài này, Công viên quốc gia Yushan đã chủ động triển khai dự án giám sát và nghiên cứu từ năm 2008. Trong gần hai thập kỷ, đơn vị quản lý công viên đã không ngừng nỗ lực phục hồi quần thể kỳ nhông Alishan, từ nhân giống trong điều kiện nuôi nhốt đến theo dõi toàn bộ quá trình sinh sản của chúng.
Trong năm nay, đội ngũ bảo tồn tại Trạm quản lý Tatajia thuộc Công viên Yushan đã ghi lại đầy đủ quá trình sinh sản của kỳ nhông dưới dạng phim tài liệu khoa học. Những cảnh quay quý giá cho thấy kỳ nhông đực và cái thay phiên nhau canh giữ trứng – vốn có hình dạng như quả đậu và thường bám chặt vào đá – nhằm tránh sự tấn công của kẻ săn mồi. Đặc biệt, khi một chùm trứng vô tình rơi ra, kỳ nhông sẽ đặt chúng lên đầu, di chuyển như thể đang “đội trứng” trên thân thể nhỏ bé của mình.
Chính cảnh tượng này – kỳ nhông run rẩy giữa trời đông lạnh giá, mang trứng như một “bờm sư tử” trên đầu – đã gợi nên hình ảnh vừa cảm động, vừa ngộ nghĩnh, khiến cộng đồng mạng gọi vui là "sư tử thân xác" (winter lion). Đằng sau vẻ ngoài đáng yêu ấy là sự hy sinh thầm lặng, bản năng bảo vệ giống loài mạnh mẽ hiếm thấy ở những loài lưỡng cư.
Để lan tỏa thông điệp bảo tồn, toàn bộ quá trình sinh sản của kỳ nhông Alishan đã được dựng thành phim tài liệu với tựa đề “Sứ giả thầm lặng giữa mây và núi: Bí ẩn về sự sinh sản của kỳ nhông Alishan”. Bộ phim sẽ được phát hành tại các trường học ở mọi cấp, hướng tới mục tiêu giáo dục môi trường và nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ sinh vật bản địa.
Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực nghiên cứu và giáo dục, Văn phòng quản lý Công viên quốc gia Yushan còn ký kết biên bản ghi nhớ với Taiwan Mobile – một nhà mạng lớn tại Đài Loan – nhằm triển khai các hoạt động hợp tác giáo dục liên ngành, góp phần tăng cường hiệu quả bảo tồn và truyền thông môi trường.
