Một phiên tòa tại Trung Quốc khiến dư luận không khỏi xúc động khi người mẹ 90 tuổi, mắt mờ chân yếu, vẫn kiên trì tự học luật và ra tòa biện hộ cho con trai 57 tuổi đang bị cáo buộc tống tiền số tiền lên tới 1,17 tỷ nhân dân tệ (khoảng 4 nghìn tỷ đồng).
Phiên tòa đặc biệt diễn ra tại Tòa án Nhân dân Trung cấp thành phố Chu Sơn, tỉnh Chiết Giang, với tâm điểm là cụ bà 90 tuổi (truyền thông gọi là bà Hà) cùng con trai - ông Lâm (57 tuổi). Ông Lâm hiện là người đứng đầu hai doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cung cấp khí đốt công nghiệp tại địa phương.
Theo cáo trạng, từ năm 2014 đến 2017, ông Lâm và một nữ kế toán họ Lý bị cho là đã sử dụng các cáo buộc sai phạm về thuế và hóa đơn để gây sức ép lên ông Hoàng - giám đốc công ty Kim Hải Trọng Công, một tập đoàn lớn từng được xếp hạng thứ 88 trong danh sách tỷ phú Hồ Nhuận năm 2009 với tài sản khoảng 80 tỷ nhân dân tệ.
Viện kiểm sát cho rằng ông Lâm đã dùng việc tố cáo để ép buộc đối phương chi trả tổng cộng hơn 1,17 tỷ nhân dân tệ, cấu thành hành vi tống tiền. Tuy nhiên, phía gia đình và nhóm luật sư phản bác mạnh mẽ, khẳng định ông Lâm chỉ đang đòi lại số tiền hàng bị nợ và khoản thiệt hại do đối tác làm doanh nghiệp ông buộc phải ngừng hoạt động nhiều năm. Luật sư bào chữa lập luận rằng hành vi tố cáo của ông Lâm là hợp pháp, xuất phát từ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, không nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản trái phép nên không thể bị xem là hành vi phạm tội.
Điểm đặc biệt khiến phiên tòa thu hút sự chú ý chính là việc cụ bà Hà quyết định tự mình ra tòa biện hộ cho con. Bất chấp tuổi cao, sức yếu và sự phản đối của gia đình, bà kiên quyết: "Tôi là mẹ, tôi muốn cứu con. Nếu nó có tội, cứ xử theo pháp luật. Nhưng nếu nó vô tội, tôi mong con sớm được về nhà". Không có nền tảng pháp luật, bà Hà đã mua sách Luật Hình sự và Tố tụng hình sự về tự học. Mỗi ngày, bà thức dậy từ 4 giờ sáng, dùng kính lúp để đọc và ghi chú từng trang tài liệu. Ngày nào trời mưa hay có bão, bà cũng đến tòa án để đọc hồ sơ vụ án.
Phiên tòa diễn ra đúng vào thời điểm bão đổ bộ. Chỉ có 10 người thân được phép trực tiếp tham dự, những người còn lại theo dõi qua màn hình. Khi thấy con trai bị còng tay xuất hiện tại tòa, bà Hà cố giữ bình tĩnh nhưng không giấu nổi ánh mắt lo âu. Đáng nói, dù trong buổi chiều sức khỏe giảm sút, huyết áp tăng vọt lên 190, bà vẫn không rời khỏi phòng xử.
Bà chia sẻ: "Nó là con một, tôi biết mình đã già rồi, nhưng không thể để mặc con như thế được". Bà cho biết thêm, các cháu nội của mình đều học hành thành đạt, một người còn chưa trưởng thành, nên bà không muốn để vụ án ảnh hưởng tới các cháu. "Tôi đã thuê luật sư, nhưng tôi vẫn muốn cùng họ làm tất cả để bảo vệ con trai".
Vụ việc ban đầu được Tòa án quận Định Hải thụ lý vào cuối năm 2023, sau đó được chuyển lên Tòa án Nhân dân Trung cấp Chu Sơn vào tháng 8/2024 để xét xử theo cấp cao hơn. Đến nay, vụ án vẫn đang trong quá trình điều tra, tranh tụng. Câu chuyện về bà mẹ 90 tuổi tự học luật, gạt mọi trở ngại sức khỏe và tuổi tác để bảo vệ con trước vành móng ngựa, đã lan tỏa trên mạng xã hội Trung Quốc. Nhiều người bày tỏ sự xúc động và thán phục trước nghị lực phi thường và tình mẫu tử thiêng liêng.
