Mới đây, mạng xã hội lan truyền chóng mặt đoạn clip ghi lại hình ảnh một cậu bé người nước ngoài thản nhiên vác trên vai một con cá có hình thù kỳ lạ, kích thước vượt xa những gì người ta thường thấy. Với thân hình to lớn, lớp vảy sần sùi và dáng vẻ chẳng khác nào “thủy quái”, con cá nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý, khiến không ít người dân hai bên đường hoảng hốt khi tận mắt chứng kiến cảnh tượng khó tin này.
Theo hình ảnh trong clip, cậu bé vừa đi vừa vác con cá nặng trĩu trên vai, di chuyển qua một con đường đông người. Nhiều người tỏ ra kinh ngạc, thậm chí có phần sợ hãi trước kích thước “khủng” của sinh vật dưới nước. Đoạn video chỉ dài vài chục giây nhưng đủ để khơi dậy hàng loạt tranh luận sôi nổi trên các diễn đàn và nền tảng mạng xã hội.
Ban đầu, không ít ý kiến cho rằng đây là một loài cá hiếm hoặc sinh vật lạ chưa từng được biết đến. Tuy nhiên, sau khi quan sát kỹ hình dáng bên ngoài, nhiều cư dân mạng nhanh chóng nhận ra con cá trong clip thực chất là cá lau kiếng, còn gọi là cá dọn bể hay cá tỳ bà. Đây là loài cá không quá xa lạ tại Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác, song kích thước “ngoài sức tưởng tượng” của cá thể trong clip vẫn khiến cộng đồng mạng không khỏi bất ngờ.
Cá lau kiếng có tên khoa học là Hypostomus punctatus, thuộc họ Loricariidae. Đây là loài cá nước ngọt có nguồn gốc từ khu vực Nam Mỹ, chủ yếu sinh sống tại các hệ thống sông ngòi, kênh rạch và cống rãnh ven biển ở đông nam Brazil và Uruguay. Nhờ khả năng thích nghi cao, loài cá này đã được con người đưa đi nhiều nơi trên thế giới, trong đó có châu Á, chủ yếu với mục đích làm cá cảnh hoặc “dọn bể” nhờ tập tính ăn rong rêu.
Thức ăn chính của cá lau kiếng là các loại rong, tảo bám trên bề mặt thực vật thủy sinh hoặc nền đáy. Tuy nhiên, đây cũng là loài ăn tạp, có thể cạnh tranh nguồn thức ăn với nhiều loài cá bản địa khác khi bị thả ra môi trường tự nhiên. Đáng chú ý, cá lau kiếng có tốc độ sinh sản nhanh, khả năng thích nghi mạnh mẽ và rất khó kiểm soát nếu phát tán rộng rãi.
Theo các tài liệu chuyên ngành, cá lau kiếng trưởng thành có thể đạt chiều dài từ 30 đến 70 cm, thậm chí trong điều kiện thuận lợi, một số cá thể có thể lớn hơn mức trung bình. Loài cá này có khả năng sinh sản quanh năm, tỷ lệ cá con sống sót lên tới khoảng 70%. Ngoài ra, cá lau kiếng còn nổi tiếng với sức sống bền bỉ khi có thể chịu đói trong thời gian dài, thậm chí sống mà không cần thức ăn suốt gần một tháng.
Chính những đặc điểm này khiến cá lau kiếng trở thành loài xâm lấn đáng lo ngại tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Dù không phải sinh vật hiếm, sự xuất hiện của những cá thể có kích thước “khổng lồ” như trong đoạn clip vẫn đủ sức gây tò mò, thậm chí hoang mang cho cộng đồng. Câu chuyện một lần nữa cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của mạng xã hội, đồng thời đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến việc kiểm soát và quản lý các loài ngoại lai trong môi trường tự nhiên.
