Một cảnh tượng kỳ dị như trong phim kinh dị đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ trên mạng xã hội những ngày qua: Một người phụ nữ bất ngờ bò ra khỏi cống giữa ban ngày, ngay tại một ngã tư đông đúc ở làng Legazpi, thành phố Makati. Sự việc xảy ra vào khoảng 5 giờ chiều ngày 26/5 và được ghi lại bởi nhiếp ảnh gia William Roberts khi anh đang trên đường về nhà sau buổi tập thể dục.
Bức ảnh cùng đoạn clip mà Roberts đăng tải trên Instagram đã lan truyền với tốc độ chóng mặt, làm dấy lên những cuộc tranh luận gay gắt về tình trạng người vô gia cư tại thủ đô Manila. Theo lời kể của Roberts, khi người phụ nữ – sau này được xác định tên là Rose – bò lên từ miệng cống, cô quay lại nhìn anh, rồi bất ngờ chạy về phía anh khiến anh giật mình. Ngay sau đó, một cảnh sát quân sự chạy xe máy đã tiếp cận hiện trường, dường như đang theo dõi hành vi của người phụ nữ.
Hình ảnh Rose với mái tóc bết dính, trang phục lấm lem và dáng vẻ hoảng loạn đã trở thành biểu tượng cho một vấn đề xã hội nghiêm trọng: Hơn 3 triệu người vô gia cư đang sinh sống ở Metro Manila, nơi tập trung 16 thành phố và khoảng 14 triệu dân. Nhiều người trong số đó trú ngụ tạm bợ trong các khu ổ chuột, xe đẩy, nghĩa trang, lề đường và thậm chí là cống rãnh, nơi mà đa phần người dân chỉ biết đến qua những thước phim kinh dị.
Roberts sau đó quay lại miệng cống để kiểm tra. Anh ngạc nhiên nhận ra không gian bên dưới rộng hơn nhiều so với tưởng tượng. Khi trở lại hiện trường vào hôm sau, anh bắt gặp các nhân viên an ninh và quan chức chính phủ đang tiến hành đóng lại miệng cống – dấu hiệu cho thấy chính quyền đã bắt đầu vào cuộc.
Bộ Phúc lợi và Phát triển Xã hội Philippines (DSWD) xác nhận Rose từng được đưa đến Trung tâm chăm sóc Pag-abot ở thành phố Pasay – nơi tiếp nhận và hỗ trợ những người vô gia cư. Trong cuộc gặp với DSWD, Rose giải thích rằng cô không sống dưới cống, mà chỉ chui xuống để nhặt vật dụng cá nhân bị rơi. Một người đàn ông được cho là bạn đời của cô cũng phủ nhận việc cả hai sống dưới lòng đất, nói rằng họ chỉ “trốn tạm” ở đó.
Vụ việc gây chấn động này không chỉ thu hút sự chú ý của truyền thông mà còn thúc đẩy các cơ quan chức năng Philippines nhanh chóng triển khai các biện pháp hỗ trợ. DSWD cho biết họ đã cấp cho Rose khoản trợ cấp sinh hoạt trị giá 80.000 peso (tương đương 31 triệu đồng) nhằm giúp cô bắt đầu lại cuộc sống, với ước mơ mở một cửa hàng nhỏ. Chính phủ cũng đang cân nhắc đề cử cô làm đại sứ phúc lợi xã hội – một vai trò mang tính biểu tượng nhằm xây dựng niềm tin giữa chính quyền và cộng đồng vô gia cư.
Theo DSWD, dù đã nhiều lần triển khai chương trình tiếp cận người vô gia cư, nhưng không ít người vẫn e ngại hoặc từ chối hỗ trợ vì lo sợ bị “bắt giữ” hoặc mất tự do. Một số khác tin rằng việc ăn xin trên phố có thể mang lại thu nhập tốt hơn. Chính vì vậy, việc có một nhân vật như Rose – người từng ở bên lề xã hội – đứng ra làm cầu nối có thể mở ra hướng tiếp cận mới nhân văn và hiệu quả hơn.
Vụ việc tưởng chừng kỳ quặc lại vô tình phơi bày một mảng tối của xã hội đô thị hiện đại: sự tồn tại song song của những câu chuyện sinh tồn đầy khắc nghiệt dưới lòng đất và ánh đèn rực rỡ của thành phố trên mặt đất. Và giờ đây, Rose không chỉ là một nhân vật "gây bão mạng", mà còn trở thành biểu tượng cho hy vọng đổi thay – bắt đầu từ một lần bò ra khỏi cống, nhưng có thể là bước đầu cho hành trình bước ra khỏi bóng tối cuộc đời.
