Đầu tiên, một vấn đề cần được nhìn nhận sòng phẳng, nếu Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC) không xử thua Malaysia, đó là một bất công lớn với tuyển Việt Nam và Nepal. Cả hai đội đều bị ảnh hưởng trực tiếp vì cầu thủ nhập tịch sai của Malaysia. Điều quan trọng khác sẽ là dấu hỏi về tính minh bạch và công bằng trong các giải đấu của AFC.
Các giả thiết về “đường thoát” cho tuyển Malaysia đã bắt đầu xuất hiện. Người hâm mộ Malaysia liên tưởng đến trường hợp tuyển Ecuador từng sử dụng cầu thủ Castillo có giấy tờ sai phạm. FIFA và CAS xác định Liên đoàn bóng đá Ecuador vi phạm, nhưng thay vì trừ điểm ngay ở vòng loại World Cup 2022, FIFA chỉ áp dụng hình phạt ở vòng loại World Cup 2026. Điều này khiến dư luận đặt câu hỏi liệu AFC có thể “lùi” án phạt để tránh xử thua trực tiếp Malaysia hay không, chẳng hạn chỉ trừ điểm ở… vòng loại Asian Cup 2031.
Tuy nhiên, so với Ecuador, trường hợp của Malaysia nghiêm trọng hơn rất nhiều. Cầu thủ Castillo của Ecuador chỉ vi phạm thủ tục giấy tờ, nhưng bản chất vẫn đáp ứng… vượt điều kiện sống và thi đấu ở Ecuador, bởi anh có đến 9 năm tại nước này. Trong khi đó, bảy cầu thủ Malaysia hoàn toàn không đáp ứng yêu cầu nhập tịch, có thể nói là nhập tịch “lậu”. Tức là hành vi gian dối, cố tình vi phạm.
Các tiền lệ quốc tế cho thấy FIFA rất ít khi bỏ qua các vi phạm về tư cách cầu thủ. Năm 2012, Gabon bị phạt vì sử dụng cầu thủ Charly Moussono từng khoác áo đội tuyển Cameroon. Năm 2023, Guinea Xích đạo bị xử thua 0-3 hai trận vòng loại World Cup 2026 vì sử dụng cầu thủ Emilio Nsue Lopez từng thi đấu cho đội trẻ Tây Ban Nha. Trường hợp Timor Leste năm 2018 còn nghiêm trọng hơn, khi Liên đoàn này bị phát hiện có 9 trên 12 cầu thủ nhập tịch Brazil không hợp lệ, dẫn tới việc AFC loại Timor Leste khỏi vòng loại Asian Cup 2019 và cấm tham dự vòng loại Asian Cup 2023. Những ví dụ này cho thấy cơ hội để Malaysia thoát án trực tiếp là rất thấp.
Ngày 13/11 tới, FIFA sẽ gửi văn bản chi tiết giải thích lý do không chấp nhận đơn kháng cáo và không giảm án cho FAM. Sau đó, FAM có thời gian hơn một tháng để kháng cáo lên CAS trước hạn chót 15/12. Nếu CAS giữ nguyên quyết định của FIFA, mọi án phạt sẽ trở nên bắt buộc và AFC phải áp dụng.
Vấn đề quan trọng không phải là cơ hội thắng hay thua của Malaysia, mà là cách AFC áp dụng án phạt, gồm xử thua trực tiếp, trừ điểm ở vòng loại giải đấu sau, hay cấm tham dự đến tận vòng loại Asian Cup 2031. Việc này sẽ quyết định tính minh bạch, công bằng và uy tín của các giải đấu do AFC quản lý.
Với những hành vi gian dối của FAM nếu bị CAS xử thua, dư luận chắc chắn sẽ theo sát từng bước đi của AFC.
