Sự nghiệp của kình ngư Ánh Viên là câu chuyện đầy tự hào với 25 HCV SEA Games nhưng cũng ẩn chứa nghịch lý, từ thành tích đến lúc giải nghệ đều mang đến tiếc nuối lớn. 12 năm trước, Ánh Viên bước sang tuổi 15 và được đầu tư đặc biệt để hướng đến mục tiêu giành HCV Asiad, xa hơn là thành tích Olympic. Sau hai năm ăn tập ở Mỹ, Ánh Viên giành 3 HCV ở SEA Games năm 2013. Kình ngư người Cần Thơ tạo ra cơn sốt với việc tranh tài 10 nội dung và giành 8 HCV ở SEA Games năm 2015.
Tuy nhiên, nhiều nhà chuyên môn nhận thấy Ánh Viên vẫn không thay đổi gì về mục tiêu giành số HCV ở SEA Games khi tiếp tục đấu 10 nội dung, giành 8 HCV SEA Games năm 2017. Điều khác biệt là Ánh Viên không còn tiến bộ, một số nội dung bị sa sút thành tích so với năm 2015, dù “tiểu tiên cá” mới 21 tuổi. Có ý kiến thắc mắc là tại sao Ánh Viên không được định hướng phát triển 1-2 cự ly mạnh nhất để tiến ra châu lục, thay vì dàn trải thâu tóm HCV SEA Games.
Có một lăng kính để thấy Ánh Viên và sự khác biệt khi nhìn ra đẳng cấp châu lục. Schooling giành đến 9 HCV SEA Games năm 2105, Ánh Viên là 8 HCV. Schooling vươn ra thế giới với tấm HCV Olympic 2016. Sự đầu tư khác nhau, tài chính khác biệt giúp Schooling phát triển tài năng để vươn tầm thế giới. Nhưng Schooling cũng khác biệt so với Ánh Viên là không còn dàn trải cự ly để bằng mọi giá lấy nhiều HCV khu vực.
Thành tích của Ánh Viên có thể nói là huyền thoại SEA Games với 25 HCV. Nhưng Ánh Viên chưa một lần giành HCV ở Asiad, thành tích tốt nhất là 2 HCĐ Asiad. Nhiều ý kiến nhận xét rằng, “tiểu tiên cá” tung hoành “ao làng” với chuyện cố gắng giành nhiều HCV cho thể thao Việt Nam mà “chìm” ở châu lục. Cần nhắc, những tấm HCV của Ánh Viên góp phần rất lớn để thể thao Việt Nam giữ vững vị thế top 3 SEA Games, có thời điểm chiếm đến 10% số HCV.
Chuyện của Ánh Viên khép lại trong nỗi tiếc nuối khi giã từ đội tuyển quốc gia ở tuổi 25. Một cuộc chia tay mà nhiều người nhận xét tốt cho Ánh Viên, dù phần lớn VĐV chuyên nghiệp thì 25 tuổi mới bước vào đỉnh cao sự nghiệp.
Nhìn lại chuyện của Ánh Viên để nghĩ về thể thao Việt Nam ở Asiad 19. Mục tiêu 2 HCV vẫn chưa thể thành hiện thực, dù có 2 kỳ SEA Games liên tiếp đứng số 1 ở khu vực. Thái Lan đang được 10 HCV, Indonesia có 4 HCV, Malaysia có 3 HCV, Singapore giành 2 HCV. Nếu tính thành tích Asiad 19 thì thể thao Việt Nam đang xếp thứ 5 ở Đông Nam Á. Thành tích lẫn vị thứ đối nghịch ở Asiad và SEA Games, giống như nghịch lý cho Việt Nam.
Bất cứ nền thể thao nào cũng luôn mong muốn thể hiện được vị thế ở châu Á và Olympic, thay vì đứng nhất khu vực - sân chơi từ nhiều năm bị gọi là “ao làng. Bởi nói đâu xa, chúng ta từng có Ánh Viên giành 25 HCV SEA Games nhưng chưa bao giờ có HCB và HCV Asiad.
