Trong chuyện với Saostar về bóng đá trẻ và sự thay đổi của bóng đá Nhật Bản, HLV Nhật Bản - ông Shinozaki (đội Jubilo Iwata) nói đầy hứng thú về lộ trình phát triển kể từ khi J.League ra đời (năm 1991). Người viết đặt câu hỏi cho ông Shinozaki: “Nhật Bản chỉ cần vỏn vẹn 7 năm sau khi có giải chuyên nghiệp để lần đầu dự World Cup vào năm 1998, ông nghĩ Việt Nam sẽ bao giờ được góp mặt ở ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh?”.
Sau một phút suy nghĩ, ông Shinozaki bất ngờ hỏi ngược lại rằng: “Bạn có thể nói về kế hoạch dài hạn để thực hiện mục tiêu đi World Cup của Việt Nam được đặt ra như thế nào không?”.
Câu hỏi ngược của vị HLV Nhật Bản quả thực hóc búa, bởi bóng đá Việt Nam làm gì có kế hoạch dài hạn cho mục tiêu World Cup. Tầm nhìn World Cup thường phải 10 - 20 năm. Một thập kỷ trước, bóng đá Việt Nam chạm đáy với chuyện bán độ, đá xấu xí, thành tích bết bát nên người hâm mộ mất niềm tin. Mọi thứ chỉ trở lại khi xuất hiện lứa Công Phượng (cuối năm 2013). 20 năm qua, bóng đá Việt Nam chỉ có tham vọng vô địch SEA Games và hoàn thành "giấc mơ con" từ năm 2019. Đến giữa năm 2021, tuyển Việt Nam xuất sắc vào vòng loại thứ ba World Cup 2022 với ngôi nhì bảng G. Hành trình kỳ diệu của thầy trò HLV Park Hang Seo khép lại với 8 thất bại, 1 chiến thắng và 1 trận hòa, đó là kết quả tốt nhất của một đội tuyển ở khu vực Đông Nam Á.
Tôi nói với ông Shinozaki rằng: “Hồi năm ngoái, Liên đoàn bóng đá Việt Nam tổ chức Đại hội khóa 9, tôi nhớ tân chủ tịch VFF đề ra mục tiêu là năm 2030 dự World Cup. Nhưng trong ngày ra mắt, HLV Troussier tiết lộ VFF có kế hoạch dự World Cup 2026. Đây là lý do ông ấy nhận lời dẫn dắt tuyển Việt Nam. Họ nói rằng World Cup 2026 tăng lên 8,5 suất nên Việt Nam có cơ hội và đề ra mục tiêu lớn chứ không có lộ trình 10 - 20 năm như Nhật Bản. Bản chất là cách đây 10 năm bóng đá của chúng tôi gần như chạm đáy niềm tin với rất nhiều vấn đề, đội tuyển Việt Nam thường xuyên thua Indonesia, Malaysia, Singapore thì làm sao nghĩ về World Cup”.
Ông Shinozaki bày tỏ sự ngạc nhiên khi nghe tôi kể lại một cách chân thật về sự chuyển động cho mục tiêu dự World Cup của bóng đá Việt Nam. Vị HLV Nhật Bản nói: “Bạn có thể cười khi tôi nói ra câu chuyện này, đội tuyển Nhật Bản có mục tiêu năm 2050 sẽ vô địch World Cup. Chúng tôi biết nhiều người không tin nhưng cần phải có mục tiêu lớn, dài hạn để tất cả cùng nỗ lực.
Bây giờ các cầu thủ trẻ của Nhật Bản khi được hỏi có ước mơ gì với bóng đá, các em đều nói phải ra nước ngoài thi đấu. Chúng tôi cần một chân đế thật lớn để có những cầu thủ thật giỏi, đủ trình độ cạnh tranh với các đội tuyển mạnh nhất. Ở Nhật Bản, chúng tôi không quan niệm chuyện cầu thủ đi nước ngoài kiếm được bao nhiêu tiền, chỉ cần đủ năng lực thì tất cả được tạo đều kiện để sang châu Âu chơi bóng”.
Nhật Bản dự World Cup từ năm 1998, sau 24 năm thì họ cần thêm 3 thập kỷ cho tham vọng vô địch World Cup. Một câu chuyện để thấy bóng đá Nhật Bản có một lộ trình rất dài để phát triển toàn diện cả nền bóng đá, trong đó có "mũi nhọn" về hành trình xuất ngoại của cầu thủ Nhật Bản.
Cần nhắc, tuyển Nhật Bản có lần đầu vô địch châu Á vào năm 1992 và cần thêm 6 năm để hoàn thành mục tiêu dự World Cup (1998).
Ông Shinozaki nói: “Tôi nghĩ bóng đá Việt Nam cần có một kế hoạch dài hạn, và tất cả cùng bắt tay thực hiện ước mơ dự World Cup. Bóng đá cần phát triển ra diện rộng, sau đó đầu tư cho chiều sâu. Bóng đá Việt Nam cần có nhiều HLV giỏi thì mới có thể đào tạo ra nhiều cầu thủ giỏi. Tôi nghĩ bóng đá Việt Nam cần thay đổi tư duy cho các cầu thủ. Giải chuyên nghiệp của Việt Nam cần phải được nâng tầm và có nhiều ngoại binh giỏi đến thi đấu”.
“Tôi đánh giá Việt Nam rất khó dự World Cup 2026. Tôi nghĩ Việt Nam chỉ ở nhóm ba của châu Á. 5 đội tuyển đầu tiên là Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Iran và Saudi Arabia chắc chắn dự World Cup 2026. Đây là 5 đội tuyển có trình độ vượt trội so với phần còn lại của châu Á và thường xuyên dự World Cup. Tôi không có gì phải suy nghĩ khi lựa chọn 5 đội tuyển kể trên.
5 đội tuyển khác có cơ hội cạnh tranh đi World Cup 2026 gồm UAE, Oman, Thái Lan, Uzbekistan và Qatar”, Ông Shinozaki nói.
Những góp ý của ông Shinozaki khá thiết thực với hoàn cảnh bóng đá Việt Nam. Chúng ta cần có mục tiêu World Cup để làm động lực nhưng phải phát triển toàn diện từ hệ thống trẻ, đào tạo HLV giỏi đến sân chơi chuyên nghiệp.
