.jpg)
Cụ thể, đề thi trích dẫn một câu nói của nhà thơ Xuân Quỳnh từ năm 1973 để nói về thơ ca: "Thơ đối với cuộc sống ví như một người con gái đối với gia đình, cái để cho người ta làm quen là nhan sắc, nhưng cái để sống với nhau lâu dài lại là đức hạnh".
Ngay sau khi đề thi này xuất hiện trên MXH đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Trong đó, có nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay, câu nói này không còn phù hợp nữa. Lý do là bởi, đề thi đang đưa ra một nhận định cũ kỹ khi phân định rạch ròi giữa "đức hạnh" và "nhan sắc" cũng như "nội dung" và "hình thức" của thơ.
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, cô Đinh Thị Phương Thảo, chủ nhiệm lớp khoa học xã hội Trường THPT Lê Quý Đôn (Hải Phòng), cho biết:
"Cá nhân tôi thấy nội dung và cấu trúc đề khá quen thuộc. Câu nghị luận xã hội (4 điểm) là câu hỏi mở tương đối thú vị. Đây là câu hỏi không có ý hỏi, không xuất hiện cụ thể câu lệnh, mà chỉ gợi mở đưa ra tình huống "phải chăng lắng nghe người khác là đánh mất cơ hội thể hiện bản thân", thực ra ý tự hỏi đã đưa ra trong câu lệnh ẩn đó.
Đề đưa ra hai phạm trù, "lắng nghe người khác" và "thể hiện bản thân mình", tưởng không liên quan nhưng thực ra rất liên quan. Thí sinh đọc phải tinh mới nhận ra.
Câu hỏi đã đụng đến những vấn đề rất kinh điển, đó là hai cặp phạm trù nhan sắc - đức hạnh của người con gái, và hình thức - nội dung của thơ. Chỉ những học sinh thực sự am hiểu mới giải quyết được vấn đề.
Học sinh lớp 9 nhận thức chưa thể bằng học sinh 17, 18 tuổi; mức độ tìm hiểu về văn chương, lý luận của các con chưa nhiều, trải nghiệm xã hội cũng vậy. Do đó câu này hơi khó với các con.
Về cơ bản tôi đánh giá đề thi này an toàn, quen thuộc, nhìn tưởng mới nhưng thực ra vẫn có tính chất định hướng học sinh hơi nhiều. Tâm lý của tôi vẫn trông đợi một đề thi chuyên ở thế kỷ 21 phải mới hơn. Khi theo dõi đề thi ở TP.HCM tôi thấy đề luôn bất ngờ, thú vị hơn".
Trao đổi với Vietnamnet, PGS.TS Nguyễn Quang Liệu, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Khoa học Xã hội & Nhân văn cho rằng: "Đề Văn này không hề áp đặt thí sinh. Nếu đề buộc học sinh phải chứng minh đó là chân lý thì mới đáng nói, còn ở đây, đề yêu cầu bàn luận. Điều đó có nghĩa học sinh có quyền phản biện chứ đó không phải là chân lý".
Về ý kiến cho rằng "đề thi có phần cũ kỹ, cổ hủ", theo PGS Liệu, đề này vẫn hoàn toàn phù hợp trong bối cảnh hiện nay.
"Đây là một dạng câu hỏi tương đối mở, học sinh có thể tự do thể hiện quan điểm thay vì đi theo lối mòn. Đứng ở góc độ này, ai cũng có thể tham gia bàn luận bằng chính những trải nghiệm của riêng minh.
Đối với học sinh 16 tuổi hiện nay cũng đã có những trải nghiệm nhất định. Học sinh nào vốn sống nhiều, có cái nhìn sắc sảo thì sẽ thành công với đề bài này; còn nếu vốn sống ít thì sẽ thật khó khăn.
Với sự thử thách vốn liếng văn chương cũng như tư duy phân tích, lý luận như thế, đề thi này hoàn toàn có thể đáp ứng yêu cầu là tìm ra được những nhân tố phù hợp".
