Những ai từng sống ở Hà Nội chắc hẳn không xa lạ gì Tháp nước Hàng Đậu hay còn gọi là bốt Hàng Đậu. Công trình kiến trúc đã gần 130 năm tuổi, nằm tại ngã sáu của các phố cổ Hàng Than, Hàng Lược, Hàng Giấy, Hàng Đậu, Quán Thánh và đường Phan Đình Phùng (quận Ba Đình).
Tồn tại ngót hơn 1 thế kỷ, bốt Hàng Đậu nhuốm màu thời gian, tháp cũng cửa đóng then cài. Bởi vậy suốt bao năm qua nhiều người không khỏi tò mò liệu bên trong tháp sẽ thế nào?
Mới đây, cộng đồng mạng và đặc biệt là người dân Thủ đô đã vô cùng háo hức trước thông tin tháp nước Hàng Đậu sắp được mở cửa đón khách. Đây là lần đầu tiên tháp nước Hàng Đậu mở cửa cho khách tham quan.
Được biết, sự kiện mở cửa đón khách tham quan nằm trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023. Triển lãm diễn ra từ ngày 17/11 đến 31/12 do UBND TP Hà Nội và Hội Kiến trúc sư Việt Nam chủ trì. Sau nhiều năm không được sử dụng, tháp nước Hàng Đậu sẽ được biến hóa diện mạo mới bởi các kiến trúc sư, các chuyên gia, cải tạo không gian bên trong thành một tổ chức trưng bày đầy tính nghệ thuật.
Tại đây diễn ra triển lãm pavilion, khách tham quan sẽ được trải nghiệm không gian triển lãm nghệ thuật sắp đặt kết hợp giữa vật liệu tái chế và hệ thống âm thanh, ánh sáng của nước.
Triển lãm này được lấy cảm hứng từ lục thủy. Theo quan niệm Á Đông, lục thủy tượng trưng cho 6 nguồn nước trong tự nhiên là nước sông, nước trong khe, nước suối, nước mưa, nước ngầm và nước biển.
Tháp nước Hàng Đậu được xây dựng năm 1894, là một trong những công trình kiến trúc cổ của Hà Nội do người Pháp xây dựng. Cùng với nhà nhà máy nước Yên Phụ, tháp được xây để phục vụ việc cung cấp nước sạch cho người dân. Nước từ nhà máy được đưa lên hai tháp để phân phối theo ống đi khắp thành phố.
Theo nhà sử học Dương Trung Quốc, người Pháp ban xây dựng hai tháp nước ở Hàng Đậu và Đồn Thủy (cuối phố Đinh Công Tráng) để cung cấp nước cho khu vực thành cổ, nơi tập trung quan chức và binh lính người châu Âu cùng với khu dân cư thuộc 36 phố phường.
Tháp nước xây bằng đá hộc, hình trụ tròn, đường kính 19 m, cao 3 tầng, mái có hình chóp nón, ở giữa là cột thu lôi. Tháp có đài nước khổng lồ bằng thép dung tích 1.250 m3, yên vị trên đỉnh 8 bức tường đá, hệ thống đường ống dẫn lên, xuống có những van sắt.
Trải qua hơn 100 năm thăng trầm, lặng lẽ chứng kiến sự phát triển của Thủ Đô. Sau một số lần chỉnh trang, tháp nước Hàng Đậu vẫn giữ được hiện trạng ban đầu.