Dường như năm nào cứ đến khoảng ngày 15, 16 tháng 7 Âm lịch, nhiều nơi ở Sài Gòn, đặc biệt là khu vực Chợ Lớn, nơi tập trung những hộ kinh doanh lớn của người Hoa lại trở nên náo loạn bởi những đám cúng cô hồn. Theo những bậc cao niên ở đây cho biết, ngày xưa, những đám cúng cô hồn thường chỉ bao gồm vàng mã, lợn, vịt quay, cháo trắng, hoa quả,… Việc tranh cướp cũng chỉ để tạo sự náo nhiệt, vui vẻ. Tuy nhiên, những năm gần đây, những mâm cúng cô hồn ở các nhà buôn lớn càng trở nên hoành tráng hơn cùng với việc rải tiền thật trong đám cúng đã kéo theo sự xuất hiện của những đội quân “cô hồn sống” chuyên đi tranh cướp vào những dịp này với những công cụ hết sức bài bản.
Mới đây nhất, vào chiều ngày 17/8, tại góc ngã tư Phùng Hưng - Trần Hưng Đạo, lễ cúng cô hồn của nhà thuốc Phùng Hưng Hãng với lượng tiền rải ra rất lớn khiến không khí nơi này trở nên hết sức hỗn loạn.
“Mấy đám giật cô hồn đó đa số là người ở nơi khác tới chứ không phải là dân ở đây. Họ đi thành cả đội quân với nhau và mang cả lưới, sọt để hứng, ai lạ lạ vô tranh cướp là có chuyện liền. Hễ ở đâu có đám cúng lớn là những đội quân này sẽ có mặt. Mới hôm qua ở gần đây xảy ra xô xát giữa mấy đám giật cô hồn với nhau, đánh lộn rượt đuổi đâm chém náo loạn hết cả lên. Năm nào cũng vậy.” - Một tiểu thương kinh doanh vải trên đường Đỗ Ngọc Thạnh cho hay.
Tầm 4h30 ngày 18/8 (tức ngày 16/7 Âm lịch), tại một hiệu buôn vải lớn ở ngay góc ngã tư Đỗ Ngọc Thạnh - Trần Hưng Đạo, sau khi lễ cúng kết thúc cũng là lúc màn rải tiền “thí cô hồn” của gia chủ bắt đầu. Người qua đường lại chứng kiến một phen “đại náo” bởi các đội quân giật cô hồn.
Những người giật cô hồn đã có mặt từ lúc gia chủ bắt đầu thiết bàn cúng.
Bên cạnh những người qua đường là các đội quân “cô hồn sống” có đầy đủ dụng cụ để hứng tiền khi gia chủ rải tiền xuống từ trên tầng cao.
Nhiều người qua đường hiếu kỳ cũng đứng lại xem.
Sau khi dọn dẹp bàn cúng, chủ nhà nhanh chóng kéo cửa và rải tiền. Tuy nhiên ban đầu mới chỉ là tiền vàng mã khiến đám tranh cướp ồ lên thất vọng. Ngay sau đó, tiền thật được tung ra bên ngoài cửa sắt với cự ly khá gần, đám đông ngay lập tức ập vào phía cửa để nhặt.
Những chiếc vợt như thế này là dụng cụ được những người tham gia giật cô hồn sử dụng để lấy được nhiều tiền hơn.
Đám đông ngay lập tức tản đi khi gia chủ thông báo… hết tiền!
Tuy việc rải tiền trong những lễ cúng cô hồn là nguyên nhân chính tiếp tay cho các băng nhóm “cô hồn sống” sinh sôi và gây ra tình trạng “đại náo” vào những ngày này. Nhưng bởi quan niệm đám giành giật càng đông thì việc làm ăn của gia chủ sẽ càng thuận lợi, phát đạt nên dường như phẩm vật cúng cũng như lượng tiền được rải ra sau lễ cúng cô hồn ngày càng có chiều hướng tăng lên. Đặc biệt ở một số doanh nghiệp hay nhà buôn lớn, tổng số tiền được rải ra có khi lên đến con số gần chục triệu.
Một đám giật cô hồn khác trên đường Nguyễn Chí Thanh.
Nếu như ngày trước, lễ vật cúng cô hồn chỉ bao gồm những vật phẩm đơn giản như bánh trái, cháo trắng, vàng mã,… Thì theo thời gian, càng về sau, những vật phẩm này càng ngày càng trở nên hoành tráng và biến tướng dần đi.
Đặc biệt, việc rải tiền thật trong lễ cúng đã biến việc giật cô hồn trở thành một dịp tranh cướp hết sức hỗn loạn tạo nên một cái nhìn xấu cho cộng đồng về một phong tục mang đầy tính nhân văn.
