Thế giới điện ảnh những ngày cuối năm 2025 đang chứng kiến một cơn địa chấn thực sự khi tương lai của hành tinh Pandora bỗng trở nên mong manh hơn bao giờ hết. "Phù thủy" James Cameron, người đã dành hơn hai thập kỷ để kiến tạo nên đế chế hình ảnh hùng vĩ nhất lịch sử, vừa đưa ra một tuyên bố gây sốc: Ông có thể rời bỏ những dự án Avatar tiếp theo nếu doanh thu của phần thứ ba không đạt được những con số khả quan.
Mặc dù các phần 4 và 5 đã đi vào những giai đoạn sản xuất đầu tiên nhưng áp lực kinh tế khủng khiếp cùng sự sụt giảm niềm tin từ giới phê bình đang đẩy thương hiệu tỷ đô này vào một tình thế chưa từng có.
Avatar 3: Fire and Ash (Lửa và Tro tàn) - Khi kỳ quan hình ảnh không còn là "thẻ bài" vạn năng
Avatar 3, với tiêu đề chính thức là Fire and Ash (Lửa và Tro tàn), đã chính thức đổ bộ phòng vé toàn cầu vào tháng 12/2025. Đây là phần phim mang trọng trách bản lề để quyết định liệu James Cameron có thể tiếp tục hành trình đến phần 5 như dự kiến hay không. Tuy nhiên, trái với những kỳ vọng về một sự bùng nổ không tưởng, bộ phim đang phải đối mặt với một thực tế khắc nghiệt.
Về mặt kỹ thuật, không ai có thể phủ nhận đẳng cấp của James Cameron. Chiến trường Núi lửa trong phim đã trải qua hơn 500 giờ dựng hình cho từng khung hình đơn lẻ - một con số kỷ lục cho thấy sự tỉ mỉ đến điên rồ. Kết cấu da của tộc Ash (Tộc Tro tàn) - những người Na'vi đại diện cho mặt tối và sự hủy diệt - đã được đội ngũ kỹ thuật phát triển ròng rã trong hơn 3 năm. Đặc biệt, hiệu ứng 4K/48fps trên hệ thống sảnh LED CINITY đã tạo nên một trải nghiệm thị giác mượt mà, chân thực đến mức ranh giới giữa thực và ảo dường như bị xóa nhòa.
Tuy nhiên, "gót chân Achilles" của phần phim này lại nằm ở kịch bản. Truyền thông Bắc Mỹ và các trang đánh giá uy tín đã dành cho Avatar 3 những điểm số thấp nhất trong lịch sử loạt phim. Trên Rotten Tomatoes, phim chỉ dao động quanh mức 68% - 70%, trong khi Metacritic chỉ chấm từ 59 đến 61 điểm. Đáng chú ý nhất là đài BBC chỉ dành cho siêu phẩm này con số 20 điểm tròn trĩnh. Giới chuyên môn chỉ trích kịch bản của Cameron đang bị mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của mô-típ "bắt giữ và giải cứu" đã quá cũ kỹ. Các nhân vật mới của tộc Ash dù có tạo hình ấn tượng nhưng lại được xây dựng hời hợt, thiếu chiều sâu tâm lý, khiến người xem cảm thấy họ chỉ là những "quân cờ" phục vụ cho mục đích phô diễn kỹ xảo.
Avatar 2: The Way of Water (Dòng chảy của nước) - Cái bóng quá lớn và sự sa sút tại thị trường tỷ dân
Để hiểu tại sao tương lai của Avatar bị đe dọa, cần nhìn vào sự so sánh doanh thu giữa phần 3 và "người tiền nhiệm" Avatar 2: The Way of Water. Trung Quốc - thị trường vốn được xem là "mỏ vàng" của các bom tấn Hollywood - đang ghi nhận sự thờ ơ đáng kinh ngạc đối với thương hiệu này.
Tính đến ngày 16/12/2025, tổng doanh thu phòng vé từ các suất chiếu thử và đặt vé trước của Avatar 3 tại Trung Quốc chỉ đạt khoảng 51 triệu nhân dân tệ. Tốc độ tăng trưởng trung bình hàng ngày cũng chỉ duy trì ở mức 10 triệu nhân dân tệ. Đây là một bước lùi đáng báo động khi so sánh với Avatar 2 vào năm 2022. Trong cùng kỳ điểm đó, doanh thu đặt vé trước của phần 2 đã vượt ngưỡng 100 triệu nhân dân tệ, nghĩa là phần 3 đã sụt giảm gần 50% sức hút.
Thậm chí, doanh thu phòng vé dự kiến cho các suất chiếu đêm khuya - vốn là "đặc sản" của các fan cứng dòng phim bom tấn - chỉ đạt 20 triệu nhân dân tệ, thấp hơn rất nhiều so với kỳ vọng của giới quan sát ngành phim. Sự sa sút này tại Trung Quốc cho thấy khán giả bắt đầu mệt mỏi với những câu chuyện kéo dài lê thê trên hành tinh Pandora nếu chúng không có sự đột phá về mặt nội dung. Khi thị trường lớn nhất thế giới quay lưng, áp lực hòa vốn cho con số 3,5 tỷ đô la chi phí sản xuất (tổng cho các dự án) trở thành một bài toán không có lời giải dễ dàng.
Avatar 4 & 5 - Tương lai bất định và áp lực của con số 10 tỷ đô la
Mặc dù các phần Avatar 4 và Avatar 5 đã bắt đầu những bước đi đầu tiên trong quy trình sản xuất nhưng tất cả vẫn chỉ đang nằm trên "bàn cân" của lợi nhuận. James Cameron là một đạo diễn thực tế; ông hiểu rằng sự sáng tạo nghệ thuật phải đi đôi với thành công về thương mại. Với tổng mức đầu tư dự kiến cho toàn bộ loạt phim lên tới 3,5 tỷ đô la, giới phân tích cho rằng thương hiệu này cần đạt doanh thu phòng vé toàn cầu chạm mốc 10 tỷ đô la để thực sự có lãi và duy trì hoạt động sản xuất cho các phần tiếp theo.
Tính đến ngày 18/12/2025, doanh thu của Avatar 3 trên toàn cầu ước tính vượt mốc 2 tỷ USD. Đây là một con số khổng lồ đối với bất kỳ bộ phim nào, nhưng đối với "cỗ máy ngốn tiền" của Cameron, nó vẫn chưa đủ để đảm bảo một sự an toàn tuyệt đối. Nếu tốc độ tăng trưởng doanh thu tiếp tục chậm lại do những phản ứng tiêu cực về nội dung, việc Universal hay Disney (các đơn vị liên quan) tiếp tục rót vốn cho phần 4 và 5 sẽ trở thành một canh bạc mạo hiểm.
James Cameron đã tuyên bố sẵn sàng dừng lại nếu thị trường không còn mặn mà. Điều này có nghĩa là khán giả có thể sẽ không bao giờ được thấy kết thúc trọn vẹn của cuộc chiến giữa con người và người Na'vi nếu phần 3 không tạo được cú hích đủ lớn trong những tuần tới. Nguy cơ thương hiệu Avatar bị đứt gánh giữa đường là hoàn toàn có thật.
Thị trường Việt Nam: "Điểm sáng" hy vọng giữa tâm bão toàn cầu
Trong khi thế giới đang có những phản ứng đa chiều, thì tại Việt Nam, Avatar: Fire and Ash (Avatar: Lửa và tro tàn) lại đang chứng minh một sức sống mãnh liệt, trái ngược hoàn toàn với sự sụt giảm tại Trung Quốc hay sự khắt khe của giới phê bình Bắc Mỹ.
Theo số liệu từ Box Office Vietnam, dù ngày 19/12 mới chính thức công chiếu rộng rãi, nhưng tính đến 13h ngày 18/12, bộ phim đã thu về 26,3 tỷ đồng từ các suất chiếu sớm và lượng vé đặt trước. Riêng trong ngày 18/12, doanh thu đã vượt mốc 10 tỷ đồng, áp đảo hoàn toàn các đối thủ khác tại phòng vé Việt. Avatar 3 gần như hút trọn lượng khán giả ra rạp với tỷ lệ lấp đầy phòng chiếu ở các định dạng cao cấp như IMAX hay 4K/48fps cực cao.
Khán giả Việt Nam dường như ít khắt khe hơn về mặt kịch bản và vẫn duy trì niềm đam mê mãnh liệt với những trải nghiệm công nghệ đỉnh cao mà James Cameron mang lại. Sự ủng hộ nhiệt tình này biến Việt Nam trở thành một trong những thị trường tiềm năng giúp "cứu vãn" phần nào doanh thu cho siêu bom tấn. Các chuyên gia dự báo bộ phim sẽ lập nên những kỷ lục doanh thu mới tại phòng vé Việt Nam ngay trong dịp cuối tuần này. Đây chính là minh chứng cho việc thương hiệu Avatar vẫn có sức mạnh thương hiệu cực lớn tại các thị trường đang phát triển, nơi trải nghiệm rạp chiếu phim vẫn là hình thức giải trí hàng đầu.
