Trong điện ảnh, có những khoảnh khắc người ta đứng giữa đám đông mà vẫn thấy một mình. Việt Hương đang ở đúng khoảnh khắc ấy. Giai đoạn 2024 - 2025 mang đến cho nữ nghệ sĩ một đường băng hiếm có: vai chính liên tiếp, phim liên tiếp có doanh thu cao, tên tuổi được nhắc đến như một "bảo chứng" mới của phòng vé. Nhưng càng được gọi tên nhiều, Việt Hương càng bước sâu vào một vùng đơn hành nghề nghiệp khác: lựa chọn nghệ thuật khi buộc phải rời bỏ chiếc áo "danh hài" đã quá quen thuộc, để đi vào những nhân vật không còn chỗ cho mảng miếng dễ dãi.
Điểm bắt đầu của hành trình ấy là Ma Da, một tác phẩm kinh dị dân gian phát hành năm 2024, do Nguyễn Hữu Hoàng đạo diễn. Với Việt Hương, đây không chỉ là một phim mới, mà là một phép thử hình tượng. Nhân vật bà Lệ làm nghề vớt xác trên sông nước miền Tây vốn mang sẵn cảm giác bị nhìn bằng ánh mắt kiêng kỵ; kịch bản đặt nhân vật ở rìa cộng đồng, sống gần ranh giới âm - dương, và vì thế, cô đơn đã nằm ngay trong cấu trúc số phận. Khi Việt Hương chọn nhập vai, cái cô đơn của bà Lệ không thể được "đóng" bằng kỹ thuật biểu cảm bề mặt; nó đòi hỏi một nhịp diễn nén, ít lời, nhiều khoảng trống, nơi im lặng cũng phải có trọng lượng.
Ma Da tạo tiếng vang phòng vé sớm, với những mốc mở màn được ghi nhận như một cú bật của dòng phim kinh dị Việt. Nhưng điều đáng nói không nằm ở cảm giác thắng - thua của con số. Thứ Ma Da đặt lên vai Việt Hương là một cuộc "tự tước bỏ" hình ảnh: từ một gương mặt quen khuấy động tiếng cười, nữ diễn viên chấp nhận xuất hiện bằng diện mạo khắc khổ, lạnh, ít duyên dáng theo nghĩa giải trí, và sẵn sàng để khán giả… sợ mình. Trong nghề diễn, đó là một kiểu đơn độc sáng tạo rất cụ thể: dám đánh đổi phản xạ yêu mến tức thì để đổi lấy sự thật của nhân vật. Một diễn viên hài bước vào kinh dị thường bị soi gấp đôi: người ta vừa chờ Việt Hương "bẻ" lại cho nhẹ, vừa chờ nữ diễn viên "đủ nặng" để thuyết phục. Chính khoảng chênh ấy khiến hành trình trở nên đơn độc, bởi không ai có thể gánh giúp phần kỳ vọng đang đặt trên gương mặt người diễn.
Nếu Ma Da là cú rẽ thể loại, thì Chị dâu là cú rẽ tâm lý. Chị dâu là bộ phim điện ảnh của Khương Ngọc được khởi chiếu vào cuối năm 2024. Trong phim, Việt Hương vào vai Hai Nhị, một người phụ nữ đứng giữa gia đình như đứng giữa một bức tường vô hình: vừa gánh trách nhiệm, vừa gánh định kiến, vừa muốn giữ nếp nhà, vừa không tránh khỏi tổn thương khi chính "nếp nhà" ấy làm rạn vỡ các mối quan hệ. Cái hay của vai Hai Nhị nằm ở chỗ nó buộc Việt Hương tiết chế: không còn lấy tiếng cười làm đường tắt, mà phải lấy mâu thuẫn làm xương sống; không "đẩy" cảnh bằng câu thoại, mà "neo" cảnh bằng nhịp thở, ánh nhìn, và sự chấp nhận thua thiệt của một người phụ nữ tưởng như cứng rắn.
Sự cô độc của Việt Hương ở Chị dâu không phải vì ít đất diễn. Ngược lại, đây là kiểu cô độc của vai chính khi đứng ở trung tâm mà không được phép "cầu cứu" bằng thói quen nghề nghiệp cũ. Và khi Chị dâu thắng lớn tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 năm 2025, Việt Hương được xướng tên ở hạng mục Nữ diễn viên nữ chính xuất sắc, đó là sự công nhận dành cho một lựa chọn đã đi đến tận cùng: rời bỏ "vùng an toàn gây cười" để đi vào vùng an toàn khó hơn nhiều - vùng an toàn của diễn xuất nghiêm túc.
Đến Cục vàng của ngoại, trạng thái ấy chuyển sang một sắc thái khác: nổi trống vắng thế hệ của người bà đứng giữa nhiều khoảng cách vô hình, thương theo cách của mình và trả giá bằng chính sự bất lực của mình. Ở đây, Việt Hương không còn "đối đầu" trực diện với nỗi sợ như Ma Da, cũng không "giằng co" bằng quyền lực gia đình như Chị dâu, mà đi vào một nỗi cô đơn quen thuộc hơn: sự cô đơn của người già khi tình thương bị hiểu lầm là áp đặt, khi hy sinh bị xem là can thiệp, và khi khoảng cách thế hệ dày đến mức mọi lời nói đều thành muộn.
Điện ảnh thường thích những khoảnh khắc bùng nổ, một cú twist, một câu thoại đắt, một cảnh khóc xé lòng. Nhưng thứ khiến sự cô đơn của Việt Hương trở nên "điện ảnh" nhất lại nằm ở những đoạn không bùng nổ: những nhịp đời thường kéo dài, nơi nhân vật vẫn sống, vẫn làm, vẫn lo, và vẫn không được thấu hiểu. Đó là loại cảm xúc không tạo ra tiếng ồ ngay lập tức, nhưng khi ra khỏi rạp, người xem vẫn mang theo. Và cũng chính loại cảm xúc ấy là bài kiểm tra nặng nhất cho một diễn viên: không được phép diễn "kịch", không được phép "câu", chỉ được phép thật.
Nhìn lại, điều đặc biệt của Việt Hương giai đoạn 2024 - 2025 không chỉ là chuỗi doanh thu nổi bật, mà là cách nữ diễn viên đi qua ba nấc thang khác nhau trong hình trình nghệ thuật đầy thử thách: thể loại (Ma Da), tâm lý (Chị dâu), và sự cô đơn thế hệ (Cục vàng của ngoại). Mỗi nấc thang đều có một rủi ro riêng: rủi ro bị khán giả không chấp nhận, rủi ro bị đóng khung lại theo một "công thức mới", rủi ro bị so sánh, bị kỳ vọng, bị đòi hỏi phải lặp lại cảm xúc cũ. Nhưng nếu gọi đúng tên, đó không phải bi kịch. Đó là "tham vọng nghề nghiệp" ở dạng trần trụi nhất: dám bước vào một căn phòng không ai mở cửa sẵn, tự tìm ánh sáng, và tự chịu trách nhiệm cho mọi ánh nhìn soi vào mình.
Vì thế, nếu có một điều nghe buồn mà lại đáng mừng, thì đó là: Việt Hương đang "một mình" theo cách của một diễn viên điện ảnh thực thụ. Một mình để lột xác, một mình để giữ kỷ luật diễn xuất, một mình để không chiều lòng thị hiếu bằng đường tắt. Và trong kỷ nguyên mà tiếng ồn đôi khi được nhầm với sức mạnh, sự cô độc ấy lại là dấu hiệu rõ nhất cho một nội lực đang lớn lên, không cần hô hào.
