Sinh ra trong một gia đình có truyền thống yêu âm nhạc, ngày bé bà Lê Ánh Nguyệt (ngụ quận 8, TP.HCM) tập ngân nga mấy câu vọng cổ theo ba má, anh trai bà cũng theo nghề đánh đàn. Cứ như thế, bà Nguyệt yêu cái nghề hát lúc nào không hay.
Thời vàng son nhất của cải lương, bà Nguyệt đã từng được diễn chung với nghệ sĩ cải lương Hoài Thanh, Minh Vương, Ngân Giang, Minh Tiến...
Khi đi hát, bà lấy nghệ danh là Thanh Như Nguyệt. Hoá thân vào các tuồng nhỏ rồi đến tuồng lớn, bà Nguyệt được khán giả biết đến nhiều hơn, đi đâu cũng có người đưa đón bằng ô tô. Thời đó, người xin chụp ảnh, bắt tay, người xin chữ ký rất nhiều khiến bà rất hạnh phúc khi bước qua quãng thời gian như thế.
Năm 1982, bà Nguyệt về đoàn Hương Mùa Thu, được thành lập bởi soạn giả Thu An. Chính ông là người đưa đoàn lên đỉnh cao của ánh đèn sân khấu, với nhiều vở tuồng để lại dấu ấn đậm sâu trong lòng khán giả. Sau đó, bà Nguyệt đã kết hôn cùng con trai soạn giả Thu An.
Vào khoảng năm 1992, khán giả không còn lui tới sân khấu cải lương nhiều nữa, đoàn hát vắng vẻ dần và buồn hiu hắt. Từ đó, các đoàn hát bắt đầu đóng cửa vì không thể duy trì được khiến bà Nguyệt và các nghệ sĩ khác bước vào cuộc sống vô cùng khó khăn.
Ba má chồng của bà Nguyệt là nghệ sĩ Ngọc Hương - soạn giả Thu An vô cùng thương gánh hát, không buông được. Ông bà tiếp tục nuôi 80 người trong đoàn, bao gồm chi phí sinh hoạt, tiền xăng xe...
Đến lúc không còn tiền, cả hai bán căn nhà ở đường Nam Kì Khởi Nghĩa được 68 cây vàng. Sau đó, ba chồng bà mắc bệnh, bị viêm phế quản, phải thở oxy, tinh thần ông cũng suy sụp rồi qua đời.
Biến cố gia đình đã khiến vợ chồng bà rơi vào cảnh thất nghiệp. Vướng phải nợ nần, bà đành bán luôn căn nhà nhỏ rồi cả gia đình thuê trọ sống. Má chồng bà là nghệ sĩ Ngọc Hương phải vào nhà dưỡng lão ở. Bà cũng không thể nương tựa vào ai nữa tự lực đi làm.
Bà bắt đầu bán bán cơm tấm, cà phê, bánh tai yến. Cuộc sống khó khăn khiến bà quên mất mình từng là nghệ sĩ cải lương. Không phấn son, không ánh đèn sân khấu, không còn những hào quang rực rỡ nhất. Giờ đây, bà Nguyệt đã chọn cách lui về toàn tâm toàn ý lo cho gia đình. Vì thế, nhiều khán giả không nhận ra người nghệ sĩ tài hoa này.
Thỉnh thoảng, bà cũng buồn và nhớ nghề lắm. Bà thèm hát, thèm được đứng trên sân khấu, được trở về khoảng thời gian của trước kia.
Đôi lúc, bà cũng chạnh lòng vì những gì đã mất đi sẽ không quay trở lại nữa. Tuy nhiên, bà luôn động viên chính mình rằng phải nỗ lực, cố gắng để con gái được học hành tử tế.
Mỗi buổi sáng, bà Nguyệt đều tỉ mỉ lau cầu thang, dọn dẹp hành lang. Công việc xong xuôi, chỉ kịp ngả lưng vài phút trên chiếc ghế rồi ăn vội hộp cơm. Bà Nguyệt kể, trong căn trọ vỏn vẹn mấy mét vuông, bà vẫn thường xuyên cất tiếng hát. Những giai điệu, thanh âm của ngày xưa trở về nhắc nhớ bà một quá khứ đầy rực rỡ.
