Xuất phát điểm từ vai trò người mẫu, Phương Oanh bước chân vào lĩnh vực diễn xuất với không ít sự hoài nghi về danh xưng “bình hoa di động”. Ở giai đoạn đầu, cô thường được giao những vai diễn có tâm lý đơn giản, ngoại hình xinh đẹp nhưng chưa có nhiều đột phá. Điển hình như trong các bộ phim Hoa bay hay Lời ru mùa đông, Phương Oanh hóa thân vào những cô gái nết na, thùy mị. Dù diễn xuất tròn vai và sở hữu gương mặt khả ái, nhưng sự hiền lành thuần túy của các nhân vật lúc bấy giờ chưa đủ “gai góc” để giúp cô tạo nên một cú hích thực sự hay khiến khán giả nhớ sâu sắc về tên tuổi.
Sự chuyển mình của Phương Oanh diễn ra mạnh mẽ khi cô bắt đầu chọn những kịch bản có chiều sâu tâm lý phức tạp và không ngại làm xấu bản thân hay lăn xả trong những cảnh quay khắc nghiệt. Thay vì chỉ đứng yên trong vùng an toàn, cô bắt đầu tìm kiếm những vai diễn có số phận nghiệt ngã để chứng minh thực lực. Tiêu biểu là vai Súa trong Lặng yên dưới vực sâu, nơi cô phải sống hàng tháng trời ở vùng cao Hà Giang, chịu đựng cái lạnh cắt da để mang lại hình ảnh một cô gái dân tộc H'Mông với tình yêu mãnh liệt. Tiếp đó, cô không ngần ngại thử sức với dạng vai phản diện như Vy trong Nàng dâu order, chứng minh khả năng biến hóa linh hoạt từ hình ảnh yếu đuối sang một “tiểu tam” đầy mưu mô.
Tuy nhiên, phải đến khi gặp được những kịch bản “đo ni đóng giày”, cái tên Phương Oanh mới thực sự bùng nổ trở thành một hiện tượng văn hóa đại chúng. Cột mốc quan trọng nhất chính là vai diễn Quỳnh trong bộ phim Quỳnh búp bê. Vào vai một cô gái có số phận bi kịch bị đẩy vào con đường sa ngã, Phương Oanh đã lột tả xuất sắc sự đau đớn, tủi nhục nhưng cũng vô cùng kiên cường, giúp cô được công chúng nhớ mặt gọi tên suốt một thời gian dài.
Không dừng lại ở đó, cô tiếp tục khẳng định bản lĩnh với vai Phương Nam trong Hương vị tình thân. Khác hoàn toàn với sự bi thương của Quỳnh, Phương Nam là một cô gái cá tính, bướng bỉnh và tràn đầy năng lượng sống. Dù nhận về nhiều tranh luận ở giai đoạn đầu, nhưng bằng lối diễn giàu cảm xúc, Phương Oanh đã lấy đi không ít nước mắt của khán giả trong những phân cảnh về tình cảm gia đình. Từ một gương mặt mới chưa tạo được nhiều dấu ấn, Phương Oanh đã bền bỉ lột xác qua từng vai diễn để khẳng định vị thế “Nữ hoàng phim giờ vàng”, trở thành minh chứng cho sự lao động nghệ thuật nghiêm túc và không ngừng tìm kiếm những đỉnh cao mới.
Nhìn lại các vai diễn tiêu biểu, có thể thấy sự lột xác của Phương Oanh không nằm ở việc thay đổi hình ảnh bề ngoài, mà ở sự chủ động thử thách bản thân qua từng dạng vai. Từ Quỳnh nhiều bi kịch, Vy gây tranh cãi đến Phương Nam nhiều lớp tâm lý, Phương Oanh từng bước mở rộng biên độ diễn xuất, chấp nhận khen chê để tìm chỗ đứng bền vững trên màn ảnh Việt.